Bossche Encyclopedie

Inhoudsopgave

Intern verslag 235

Grote huizen in en bij de Hinthamerstraat

Inhoudsopgave

Algemene inleiding, conclusies en samenvatting2
De mansiones aan de zuidzijde van de Hinthamerstraat3

De mansio van Jacob Coptiten3

Een mansio op de hoek van de Torenstraat6

De huizen van Jan van Enode17

De huizen van heer Willem van Den Bosch17

De mansiones aan de noordzijde van de Hinthamerstraat18

Het woonhuis van Gillis van Geel18

Het Hof van Brabant18

Het woonhuis van Jacob Aven18

Het woonhuis van Hubrecht van Gemert25

Het woonhuis van Hautart, Van Ammerzoden, Van Oss25

Het woonhuis van Bertoud Back25

De mansio van Knode, Stamelart, Steenwech enz.25

De mansio van Hintham, Steenwech, Van Geel, Merendonk, Van der Poorten,

Onze-Lieve-Vrouwebroederschap25

De mansio van Gosen Steenwech26

Het Hooghuis van Megen26

Het stenen huis van Dirk van Steenre26

De mansio van Willem van Stakenburg29

De mansio van Schilder32

De mansio van Aart Heym51

Algemene inleiding, conclusies en samenvatting

In de Hinthamerstraat stond een aantal grote huizen, waarvan er verschillende mansio werden genoemd. Opmerkelijk is dat het aantal bewaard gebleven gegevens voor ieder complex zeer uiteenlopend is. Het lijkt erop dat enkele mansiones al in de veertiende eeuw zijn geliquideerd. Dat kan de reden zijn dat er nauwelijks gegevens over zijn. Maar soms bleven de complexen wél bestaan en zijn ze ofwel lang in het bezit van dezelfde familie gebleven ofwel overgegaan in handen van kerkelijke en maatschappelijke instellingen. Van enkele mansiones is het ontbindingsproces tot in detail te volgen. Voor een deel vond de liquidatie plaats na de grote stadsbrand van 1419.

Aan de zuidkant van de Hinthamerstraat kon een drietal mansiones worden getraceerd. Van west naar oost waren dit de mansio van Jacob Coptiten (waarschijnlijk Hinthamerstraat 49-51), de mansio van Jan Eelkens op de hoek van de Torenstraat (Hinthamerstraat 77-79-81) en de stenen huizen van het geslacht Van Erp en van Jan van Enode, broer van Bertoud van Heusden. Het gaat bij deze laatste om de percelen 5 tot en met 8 van de opgraving bij en op het Sint-Janskerkhof.¹ Van de zojuist genoemde mansiones stond het eerste aan de straat, de andere twee waren enigszins naar achter gelegen en hadden waarschijnlijk een voorplein.

Aan de noordkant van de Hinthamerstraat bevond zich in de Late Middeleeuwen een rij van grote huizen die mansio of domus lapidea (steenhuis) werden genoemd. Deze huizen stonden veelal niet aan de straat, maar aan het water van de hier oost-west stromende Dieze. De complexen strekten zich vaak uit van de straat tot aan de stadsmuur. In de loop van de tijd werd hun bebouwing soms geheel of ten dele opgenomen in die van een klooster (de predikheren, de zusters van Orthen, de ‘fraters’) of een gasthuis (Groot Ziekengasthuis).

Deze complexen worden behandeld van west naar oost. Enkele van deze mansiones zijn al in een eerder rapport behandeld. Deze rapporten worden hier pro memorie vermeld.

Zie: H.W. Boekwijt en H.L. Janssen, Bouwen en wonen in de schaduw van de Sint Jan (’s-Hertogenbosch 1997) passim; M.W.J. de Bruijn, Aanvullend onderzoek naar de bebouwing in de Hinthamerstraat bij het Sint-Janskerkhof (percelen 4, 5 en 6) (Utrecht, april 1998); Aanhangsel ‘Aanvullend onderzoek naar de bebouwing in de Hinthamerstraat bij het Sint-Janskerkhof’ (Utrecht, augustus 1998).

De mansiones aan de zuidzijde van de Hinthamerstraat

De mansio van Jacob Coptiten (Hinthamerstraat 49-51?)

Ongeveer tezelfdertijd als de mansio van Gerit van Berkel uiteengevallen is (zie hierna), gebeurde dit met de mansio van Jacob Coptiten aan de andere zijde van de Hinthamerstraat (waarschijnlijk ter plaatse van het latere Hinthamerstraat 49-51). Een Jacob Coptiten wordt vermeld als schepen tussen 1347/48 en 1414/15.¹ Waarschijnlijk gaat het om twee personen, een grootvader en kleinzoon. Het zal de eerste zijn geweest naar wie het goed werd vernoemd. De kleinzoon was een zoon van Willem Coptiten. Deze laatste was schepen in 1372/73, 1378/79 en 1388/89.²

In 1412 lijkt de mansio van Jacob Coptiten nog intact te zijn geweest. Op 7 oktober 1412 verkochten Jan van der Molen en zijn zoon Gillis een stukje erf achter de mansio van Jacob Coptiten tussen erf van genoemde Jacob en tussen erf van de erfgenamen van wijlen Klaas Nouden, strekkend van het erf van genoemde Jacob tot erf van wijlen Jan van Weert, aan genoemde Jacob Coptiten.³ Waarschijnlijk is deze mansio bedoeld in een oorkonde van 9 januari 1393, waarin Jacob zoon van wijlen Willem Coptiten een cijns verkocht uit de helft van een hem toebehorend huis en erf gelegen tussen erf van Jan Vynninc goudsmid en erf van wijlen Jan van Weert.⁴

Ook in 1422 wordt de mansio nog als zodanig vermeld. Op 11 december van dat jaar verkocht Gijsbrecht Coptiten het genoemde stukje erf aan Gerit de Waal, zoon van wijlen Lambrecht, Jacob van Dommelen en Gijsbrecht van Oyen busmaker.⁵ Het is overigens denkbaar dat de tekst nog uit de genoemde schepenakte van 1412 is overgenomen.

Uit het feit dat een Gijsbrecht Coptiten het stukje erf overdroeg, kan worden afgeleid dat Jacob inmiddels was overleden. Dit blijkt inderdaad het geval te zijn uit een akte van 2 maart 1423. In deze akte gaven de genoemde Jacob van Dommelen, Gerit de Waal en Gijsbrecht van Oyen – hier faber, smid genoemd – stukjes erf van een huisplaats van Jacob Coptiten in erfelijke cijns.⁶ Zij hadden van het klooster Por-

1.	B.C.M. Jacobs, Justitie en politie in ’s-Hertogenbosch voor 1629 (Assen-Maastricht 1986) 257-262.
2.	Ald. 259-260.
3.	R. 1188, f. 5: Iohannes van der Molen et Egidius eius filius particulam hereditatis sitam in Buscoducis retro mansionem Iacobi Coptiten in vico Hijnthamensi inter hereditatem dicti Iacobi ex uno et inter hereditatem heredum quondam Nycholai Noyden ex alio, tendentem ab hereditate dicti Iohannis ad hereditatem quondam Iohannis van Weert --- hereditarie vendidit dicto Iacobi Coptiten.
4.	R. 1179, blz. 441: Iacobus filius quondam Willelmi Coptiten vendidit Iohanni Monics hereditarium censum sex librarum monete, solvendum hereditarie nativitatis Domini ex medietate ad dictum venditorem spectante in domo et area sita in Buscoducis in vico Hijntamensi inter hereditatem Iohannis Vynninc aurifabri ex uno et inter hereditatem quondam Iohannis de Weert ex alio atque in attinentiis dicte domus et aree universis.
5.	R. 1193, f. 162: Ghijselbertus Coptiten particulam hereditatis, sitam in Buscoducis retro mansionem Iacobi Coptiten in vico Hijnthamensi inter hereditatem dicti Iacobi ex uno et inter hereditatem heredum quondam Nycholay^! Noyden ex alio, tendentem ab hereditate Iohannis vander Molen ad hereditatem quondam Iohannis van Weert, venditam dicto Iacobo Coptiten a predicto Iohanne vander Molen et Egidio suo filio, prout in litteris, hereditarie supportavit Gerardo die Wael, filio quondam Lamberti, ad opus sui et ad opus Iacobi de Dommelen necnon Ghijsberti de Oyen den buschmeker.
6.	R. 1193, f. 183v.-184v.: Notum sit universis quod cum Iacobus de Dommelen, Gerardus die Wael Lambrechts zoen et Ghiselbertus de Oyen faber quoddam domistadium cum suis edificiis et pertinenti-

ta Celi verkregen zekere huisplaats met bebouwing en toebehoren van wijlen Jacob Coptiten in de Hinthamerstraat tussen erf van wijlen Hille van Weert en erf van wijlen Jan Vinninc (ook in deze akte doorgehaald: goudsmid); en een tot die huisplaats behorende weg, strekkend van de huisplaats tot de Kerkstraat.

De door hen uit te geven delen van de huisplaats werden zoals de akte zegt ex transverso – dus dwars – verdeeld vanaf het eind van het achterhuis van Gosen de Wolf pelser lijnrecht tot het eind van het achterhuis en zijn dakdrup van wijlen Jan Vinninc goudsmid.

Een eerste deel werd in cijns gegeven aan Jan Boudensz. schoenmaker, zoon van Jan Boudensz. schoenmaker voor een oude groot aan de hertog, een al bestaande cijns van 20 schellingen en een cijns van 9 pond aan de uitgevers. Het ging om het voorste deel van een voorste deel van de huisplaats naar de Markt toe. De nadere specificatie is niet te begrijpen omdat de tekst ten dele onleesbaar is.¹

Soortgelijke delen van het voorste deel van de huisplaats, gelegen naar de Sint-Janskerk toe, nu gelegen tussen erf van wijlen Hille van Weert en de overige voorste delen van de huisplaats, gaven zij in cijns aan Gosen Hellinc, zoon van Jan Hellinc,

	is universis quondam Iacobi Coptiten, sitis in Buscoducis in vico Hijnthamensi inter hereditatem quondam Hylle van Weert ex uno et inter hereditatem quondam Iohannis Vynninc (doorgehaald: aurifabri) ex alio, item quandam viam ad dictum domistadium pertinentem, tendentem a dicto domistadio usque ad vicum Ecclesie, erga fratrem Henricum Tule^?, priorem, fratrem Gerardum Scilder, suppriorem, fratrem Godefridum de Hoculem, cellerarium, et fratrem Rodolphum de Laet, conventualem conventus de porta Celi, ex parte et nomine dicti conventus et quorumcumque conventualium eiusdem conventus presentium et futurorum ad censum acquisierant, prout in litteris, constituti coram scabinis dictus Iacobus, Gerardus et Ghiselbertus quasdam partes cuiusdam partis dicti domistadii, videlicet mensurando iamdictam partem dicti domistadium ex transverso ab extremitate posterioris domus Goeswini die Wolf pellificis linealiter ad extremitatem posterioris domus et eius stillicidio^! quondam Iohannis Vynnincs aurifabri, illius videlicet partis dicti domistadii, que pars est anterior sita versus vicum Hijnthamensem, videlicet mensurando iamdictam partem dicti domistadii ob^? eius longum^? a dicto vico usque ad posteriorem finem^? eiusdem domistadii sitam versus vicum Ecclesie, anteriorem vero partem eiusdem anterioris partis dicti domistadii que est sita inter dictum vicum Hijnthamensem et inter murum intersticialem consistentem ibidem ultra quoddam penu in eadem parte anteriori partis anterioris consistentem necnon posteriorem partem dicte anterioris partis domistadii predicti, que sita est in extremo^? ... anterioris partis domistadii predicti inter dictam posteriorem partem partem dicti domistadii et inter quendam cameram lapideam et partem hereditatis iuxta dictam cameram consistentem in duas partes equales, videlicet illas partes dicte anterioris partis dicti domistadii que site sunt versus Forum, simul cum dicta camera lapidea ibidem consistente in medio iamdictum partium, et que partes et cameram ... dicti quondam Iohannis Vynninc ex uno et inter reliquas partes domistadii predicti ex alio nunc ibidem site sunt et palate^?, ut dicebant, dederunt ad hereditarium censum Iohanni dicto Baudens soen sutori, filio Iohannis Baudens soen sutoris --- ... inter easdem partes consistent.. ab eodem hereditarie possidend.. pro uno grosso antiquo nostri domino duci et et^! hereditario censu xx solidorum monete exinde prius de iure solvendis, dandis etcetera, atque pro hereditario censu ix librarum monete, dando sibi ab alio mediatim nativitatis Iohannis et mediatim nativitatis Domini ex premissis ---.
	Consimiles reliquas partes dicte anterioris partis dicti domistadii per totum ut supra, simul cum illa parte hereditatis que sita est iuxta dictum cameram lapideam inter partes predictas, videlicet illas partes que site sunt versus ecclesiam dicti Iohannis ewangeliste, et que partes ac particula hereditatis nunc site sunt inter hereditatem dicte quondam Hylle de Weert et inter reliquas partes anteriores partis dicti domistadii et cameram lapideam predictam, prout ibidem site sunt et palate, ut dicebant, dederunt ad hereditarium censum Goeswino Hellinc, filio Iohannis Hellinc --- pro uno grosso antiquo domini^! nostri^! ducis^! et hereditario censu xx solidorum monete, dandis etcetera, atque pro hereditario censu septem librarum monete predicte, dando per totum ut supra.
1.	Het derde deel van de cijns van 9 pond droeg Jacob van Dommelen op 29 april 1423 over aan Gijsbrecht van Oyen (R. 1193, f. 197).

eveneens voor één oude groot aan de hertog, een bestaande cijns van 20 schellingen en voor 7 pond aan de uitgevers.

Het achterste deel van de huisplaats gelegen ten slotte naar de Kerkstraat toe en de weg van de huisplaats naar de Kerkstraat toe gaven zij in cijns aan Ludeke van der Poorten schoenmaker, Dirk van Cuijk riemsnijder en Wouter zoon van wijlen Jan van Beugen voor een cijns van 5 pond en 10 schellingen.¹ Dit achterste deel werd op 4 mei 1423 door de genoemde drie gedeeld.²

1.	R. 1193, f. 183v.-184v.: Notum sit universis quod cum Iacobus de Dommelen, Gerardus die Wael Lambrechts zoen et Ghiselbertus de Oyen faber quoddam domistadium cum suis edificiis et pertinentiis universis quondam Iacobi Coptiten, sitis in Buscoducis in vico Hijnthamensi inter hereditatem quondam Hylle van Weert ex uno et inter hereditatem quondam Iohannis Vynninc (doorgehaald: aurifabri) ex alio, item quandam viam ad dictum domistadium pertinentem, tendentem a dicto domistadio usque ad vicum Ecclesie, erga fratrem Henricum Tule^?, priorem, fratrem Gerardum Scilder, suppriorem, fratrem Godefridum de Hoculem, cellerarium, et fratrem Rodolphum de Laet, conventualem conventus de porta Celi, ex parte et nomine dicti conventus et quorumcumque conventualium eiusdem conventus presentium et futurorum ad censum acquisierant, prout in litteris, constituti coram scabinis dictus Iacobus, Gerardus et Ghiselbertus quasdam partes cuiusdam partis dicti domistadii, videlicet mensurando iamdictam partem dicti domistadium ex transverso ab extremitate posterioris domus Goeswini die Wolf pellificis linealiter ad extremitatem posterioris domus et eius stillicidio^! quondam Iohannis Vynnincs aurifabri, illius videlicet partis dicti domistadii, que pars est anterior sita versus vicum Hijnthamensem, videlicet mensurando iamdictam partem dicti domistadii ob^? eius longum^? a dicto vico usque ad posteriorem finem^? eiusdem domistadii sitam versus vicum Ecclesie, anteriorem vero partem eiusdem anterioris partis dicti domistadii que est sita inter dictum vicum Hijnthamensem et inter murum intersticialem consistentem ibidem ultra quoddam penu in eadem parte anteriori partis anterioris consistentem necnon posteriorem partem dicte anterioris partis domistadii predicti, que sita est in extremo^? ... anterioris partis domistadii predicti inter dictam posteriorem partem partem dicti domistadii et inter quendam cameram lapideam et partem hereditatis iuxta dictam cameram consistentem in duas partes equales, videlicet illas partes dicte anterioris partis dicti domistadii que site sunt versus Forum, simul cum dicta camera lapidea ibidem consistente in medio iamdictum partium, et que partes et cameram ... dicti quondam Iohannis Vynninc ex uno et inter reliquas partes domistadii predicti ex alio nunc ibidem site sunt et palate^?, ut dicebant, dederunt ad hereditarium censum Iohanni dicto Baudens soen sutori, filio Iohannis Baudens soen sutoris --- ... inter easdem partes consistent.. ab eodem hereditarie possidend.. pro uno grosso antiquo nostri domino duci et et^! hereditario censu xx solidorum monete exinde prius de iure solvendis, dandis etcetera, atque pro hereditario censu ix librarum monete, dando sibi ab alio mediatim nativitatis Iohannis et mediatim nativitatis Domini ex premissis ---.
	---.
	Consimiles reliquas partes dicte anterioris partis dicti domistadii per totum ut supra, simul cum illa parte hereditatis que sita est iuxta dictum cameram lapideam inter partes predictas, videlicet illas partes que site sunt versus ecclesiam dicti Iohannis ewangeliste, et que partes ac particula hereditatis nunc site sunt inter hereditatem dicte quondam Hylle de Weert et inter reliquas partes anteriores partis dicti domistadii et cameram lapideam predictam, prout ibidem site sunt et palate, ut dicebant, dederunt ad hereditarium censum Goeswino Hellinc, filio Iohannis Hellinc --- pro uno grosso antiquo domini^! nostri^! ducis^! et hereditario censu xx solidorum monete, dandis etcetera, atque pro hereditario censu septem librarum monete predicte, dando per totum ut supra ---.
	---.
	Notum sit universis per totum ut supra usque constituti igitur dictus Iacobus, Gerardus et Ghiselbertus posteriorem partem dicti domistadii que sita est versus dictum vicum Ecclesie atque dictam viam ibidem tendentem a dicto domistadio versus dictum vicum Ecclesie, prout dicta posterior pars et via ibidem site sunt et palate, ut dicebant, dederunt ad hereditarium censum Ludekino vander Porten sutori, Theoderico van Kuyck corrigiatori et Woltero filio quondam Iohannis van Bueghen --- pro hereditario censu quinque librarum et decem solidorum monete, dando sibi ab aliis ut supra.
2.	R. 1193, f. 199: Theodericus de Kuyck corrigiator, Wolterus filius quondam Iohannis de Bueghen et Ludekinus vander Poirten sutor palam recognoverunt se quandam divisionem hereditariam mutuo fecisse de quadam parte cuiusdam hereditatis olim Iacobi Coptiten, site in Buscoducis in vico

Bezitters voorste deel naar de Markt toe:

klooster Porta Celi 1423.03.02 »
Jan Jansz. Boudens schoenmaker

Bezitters voorste deel naar de Sint-Jan toe:

klooster Porta Celi 1423.03.02 »
Gosen Jansz. Hellinc

Bezitters achterste deel en weg:

klooster Porta Celi 1423.03.02 »
Ludeke van der Poorten schoenmaker, Dirk van Cuijk riemsnijder en Wouter Jansz. van Beugen

Een mansio op de hoek van de Torenstraat (Hinthamerstraat 77-79-81)

Aan de zuidzijde van de Hinthamerstraat en de westkant van de Torenstraat bevond zich de mansio die waarschijnlijk in de eerste helft van de veertiende eeuw toebehoorde aan Jan Eelkens, schepen van ’s-Hertogenbosch in 1332/33. Hij was gehuwd met Beel, die in 1355 als zijn weduwe werd vermeld.¹ In een schepenakte van 19 mei 1424 wordt vermeld dat Beel dochter van wijlen Jan Eelkens, weduwe van Leunis van Lancvelt, een mansio vermaakt had aan haar bloedverwant Geerling van Gemert, zoon van wijlen Jan van Gemert.² Zonen van Jan Eelkens en Beel, Arnoud³

	Hijnthamensi, prout huiusmodi hereditas ibidem sita est et dictus quondam Iacobus in eadem residere consueverat, videlicet de posteriori parte predicte hereditatis, que sita est ibidem versus vicum Ecclesie necnon de quadam via ibidem situata, tendente a dicta posteriori hereditate predicta usque dat dictum vicum Ecclesie, prout dicta posterior pars et via ibidem site sunt et limitate, ut dicebant.
	Mediante qua divisione quedam particula hereditatis de dicta posteriori parte hereditatis predicte que sita est ibidem inter hereditatem Goeswini Wolf et hereditatem primodicti Theoderici ex uno et inter quandam viam quatuor pedatarum ibidem sumptam et ordinatam in supradicta posteriori parte hereditatis predicte ex alio, prout iamdicta particula hereditatis ad modum yepse^? ibidem sita est et palata, ut dicebat, dicto Theoderico cessit in partem ---.
	Et mediante qua divisione quedam particula hereditatis de dicta posteriori parte hereditatis predicte, que particula ibidem sita est in medio iuxta iamdictam viam ibidem ordinatam in supradicta posteriori parte hereditatis predicte, dempta tamen quadam via quatuor^? pedatarum ibidem supta et ordinata in fine iamdicte particule hereditatis ad latitudinem eiusdem particule hereditatis, prout iamdicta particula hereditatis ibidem sita est et palata, ut dicebant, dicto Woltero cesserunt in partem ---.
	Et mediante qua divisione quedam particula hereditatis de dicta posteriori parte hereditatis primodicte, que sita est inter hereditatem Henrici Mostart ex uno et inter ultimodictam particulam hereditatis ex alio, prout ibidem sita est et^? palata, dicto Ludekino cessit in partem ---, talibus annexis condicionibus quod supradicte vie erunt et perpetue permanebunt communes predictis Theoderico, Woltero et Ludekino et eisdem utentur ad eorum profectum, et quod supradicte vie ibidem, ut premittitur in supradicta posteriori parte ordinate, habebunt et perpetue obtinebunt latitudinem quatuor pedatarum.
1.	Groot Begijnhof 20. Zie hierna.
2.	Notum sit universis quod cum domicella Mabelia filia quondam Iohannis Elye, relicta quondam Leonii de Lancvelt, mansionem quandam sitam in Buscoducis in vico Hinthamensi inter hereditatem quondam Henrici de Zambeke ex uno et inter communem plateam ibidem tendentem a dicto vico Hintamensi versus ecclesiam sancti Iohannis evangeliste in Buscoducis ex alio, que mansio cum suis attinentiis predicta tendit a dicto vico Hintamensi retrorsum usque ad hereditatem Theoderici vander Poirten ---.
3.	Vermelding uit 1562: R. 1805, f. 274v.: Arnoudum de Gemart, filium quondam Iohannis Elie.

en Emond,¹ noemden zich Van Gemert. Hieruit kan worden afgeleid dat het adellijke geslacht Van Gemert tot de voorouders behoorde.² Jan Eelkens wordt als schepen van ’s-Hertogenbosch vermeld in 1332/33, zijn schoonzoon Leunis van Lancvelt in 1357/58, 1362/63, 1376/77, 1380/81 en 1384/85.³

Zijn weduwe Beel vermaakte dit complex aan haar bloedverwant Geerling zoon van wijlen Jan van Gemert.⁴ Hij verkavelde het in het eerste kwart van de vijftiende eeuw in een aantal percelen. Dit is gebeurd na de stadsbrand van 1419. Er wordt in de akten nog wel gesproken over een hoog huis, maar het lijkt erop dat alleen de muren ervan of een deel van de muren nog overeind stonden. Deze werden waarschijnlijk ten dele in de nieuwe kavels en bebouwing opgenomen.

De mansio van Jan Eelkens werd gesitueerd tussen erf van wijlen Hendrik van Zambeke en de openbare straat strekkend van de Hinthamerstraat naar de Sint-Janskerk achter tot aan het erf van Dirk van der Poorten.⁵ Dat het bij deze straat om de Torenstraat ging, blijkt onder meer uit een oorkonde van 16 maart 1355, waarin het huis van de ouders van Arnoud van Gemert, zoon van Jan Eelkens, gesitueerd werd tegenover de predikheren tussen erf van wijlen Hendrik van Zambeke en de openbare straat.⁶ Het perceel van Hendrik van Zambeke was waarschijnlijk het tegenwoordige Hinthamerstraat 75, dat van Dirk van der Poorten het hoekhuis aan de noordkant van de Kerkstraat. Uit een oorkonde van 18 december 1454 blijkt dat het huis ook in bezit is geweest van Emond van Gemert, zoon van Jan Eelkens. Er ging namelijk een cijns uit van 5 pond. Op genoemde datum droeg Liesbet weduwe van Engbrecht zoon van wijlen Peter Scheenken kramer haar vruchtgebruik van de helft van deze cijns over aan hun beider zoon Simon. Er werd toen gesproken van het hele erf van wijlen Emond van Gemert, zoon van wijlen Jan Eelkens tegenover het predikherenklooster tussen erf van wijlen Hendrik van Zambeke en de openbare straat. Peter Scheenken, zoon van wijlen Scheenken, had de cijns verkregen van Hendrik zoon van wijlen Hendrik Odenz. Simon droeg de helft van die cijns vervolgens over aan Gillis Dunnecop, zoon van wijlen Jacob Dunnecop pelser.⁷

1.	R. 1225, f. 181v. (1454.12.18).
2.	Groot Begijnhof 20 (1355.08.25): hereditatem in qua domicella Bela relicta quondam Iohannes Elye ad presens moratur. Blijkens een aantekening op de rugzijde handelt deze oorkonde over 56 schellingen after den toren.
3.	Jacobs, Justitie en politie, 256 en 258-260.
4.	R. 1194, f. 109-109v. (1424.05.19; zie hierna). Waarschijnlijk was de met Jan Eelkens gehuwde Beel een Van Gemert.
5.	Bv. R. 1194, f. 109: mansionem quandam sitam in Buscoducis in vico Hinthamensi inter hereditatem quondam Henrici de Zambeke ex uno et inter communem plateam ibidem tendentem a dicto vico Hintamensi versus ecclesiam sancti Iohannis evangeliste in Buscoducis ex alio, que mansio cum suis attinentiis predicta tendit a dicto vico Hintamensi retrorsum usque ad hereditatem Theoderici vander Poirten, en R. 1195, f. 90 (1425.03.17): mansionem quandam sitam in Buscoducis in vico Hintamensi inter hereditatem quondam Henrici de Zanbeke^! ex uno et inter communem plateam ibidem ex alio, tendentem a communi vico Hintamensi versus ecclesiam sancti Iohannis evangeliste retrorsum usque ad hereditatem Theoderici vander Porten.
6.	Vermelding uit 1562: R. 1805, f. 274v.: domum, aream ac totam hereditatem que fuerat parentum eiusdem Arnoudi, sitas in Buscoducis ad vicem Hinthamensem in opposito conventus predicatorum inter hereditatem Henrici quondam de Zambeke ex uno et inter communem plateam tendentem ibidem ex alio --- Arnoudum de Gemart, filium quondam Iohannis Elie.
7.	R. 1225, f. 181v.: Dicta Elizabeth ut supra (= Elizabeth relicta quondam Engberti filii quondam Petri Sceenken institoris, filii quondam Iohannis) usufructum sibi ut dicebat competentem in medietate hereditarii census quinque librarum monete, solvendi mediatim nativitatis Domini et mediatim Iohannis Baptiste de domo et area ac tota hereditate que fuerat quondam Emondi de Gemert, filii quondam Iohannis Elye, ad vicum Hijnthamensem in op-

Bezitters:

Jan Eelkens
zijn weduwe Beel (van Gemert)
Emond van Gemert, zoon van Jan Eelkens
Beel dochter van Jan Eelkens en Beel (van Gemert), gehuwd met Leunis van Lancvelt, legaat »
haar bloedverwant Geerling Jansz. van Gemert

Overdrachten van 27 oktober 1419 (percelen langs de Hinthamerstraat)

Op 27 oktober 1419 verdeelde heer Geerling van Gemert, kanunnik van Sint-Oedenrode het voorste deel van het perceel van de mansio in drieën.Waarschijnlijk gaat het hier om het tegenwoordige Hinthamerstraat 77, 79 en 81. Dit voorste deel werd omschreven als een derde deel van een stuk erf van wijlen Beel weduwe van Leunis van Lancvelt tussen een steeg strekkend van de Hinthamerstraat naar de kerk van Sint-Jan evangelist aan de ene zijde en tussen erf van Herman zoon van wijlen Marten Bakker, eertijds Hendrik van Zambeke aan de andere zijde, welk deel strekt van de Hinthamerstraat tot zekere daar geplaatste palen. Het deel erf werd verdeeld ex transverso van de Hinthamerstraat naar achter tot aan overig erf van heer Geerling in drie gelijke delen. Opmerkelijk is hier de betekenis van ex transverso; in plaats van overdwars, wat men zou verwachten, betekent het hier immers in de lengte. Het nieuwe perceel langs de Torenstraat (Hinthamerstraat 81) gaf hij in cijns aan Pauwels zoon van wijlen Tielman van Uden tripmaker (calopodiator); het middelste (nr. 79) aan Gijsbrecht van Ganshuizen kramer; en het meest westelijke (nr. 77) aan Jan zoon van Pauwels van Os den zoelmeker (waarschijnlijk hetzelfde als calopodiator of tripmaker).¹ Omdat de eerstgenoemde uitgifte voluit geschreven

	opposito conventus predicatorum in Buscoducis inter hereditatem quondam Henrici de Zambeke ex uno et inter communem plateam ex alio, quem censum Petrus Sceenken, filius quondam Iohannis Sceenken erga Henricum filium quondam Henrici Oeden soen acquisierat, prout in litteris, hereditarie supportavit dicto Symoni (= filio Elizabeth et quondam Engberti predictorum) ---.
	Notum sit universis quod cum ita actum esset, constitutus igitur coram scabinis infrascriptis dictus Symon medietatem dicti census hereditarie supportavit michi ad opus dicti Egidii (= Dunnecop, filii quondam Iacobi Dunnecop pellificis).
1.	R. 1191, f. 412: Dominus Gerlacus de Ghemer^!, canonicus sancte Ode rodensis, unam terciam partem cuiusdam partis hereditatis quondam domicelle Mabelie relicte quondam Leonii de Langvelt inter quendam viculum tendentem a dicto vico Hijnthamensi versus ecclesiam beati Iohannis ewangeliste ex uno et inter hereditatem Hermanni filii quondam Martini Pistoris, olim Henrici de Zambeke, ex alio, que pars hereditatis tendit a dicto vico Hijnthamensi ad quosdam palos ibidem ordinatos, videlicet dividendo dictam partem hereditatis ex transverso, mensurando a dicto vico Hijnthamensi retrorsum versus hereditatem reliquam dicti domini Gerlaci in tres partes equales, illam scilicet terciam partem dicte partis hereditatis que sita est contigue iuxta dictum viculum tendentem a dicto vico Hijnthamensi versus dictam ecclesiam, ut dicebat, dedit ad hereditarium censum Paulo filio quondam Tyelmanni van Uden calopodiatori, ab eodem hereditarie possidendam pro xl solidis hereditarii census monete, dandis et solvendis a dicto Paulo hereditarie terminis et locis ad hoc debitis et consuetis in defalcationem hereditarii census quinque librarum dicte monete heredibus quondam Gerardi Vosken et hereditarii census xx solidorum eiusdem monete decano et capitulo beati Iohannis in Buscoducis ex dicta integra hereditate solvendis sic et taliter quod ad et supra reliquas duas tercias partes dicte partis hereditatis nec ad et supra reliquas hereditates dicti domini Gerlaci et eius bona dampna exinde non eveniant in futurum, atque pro hereditario censu xvii librarum monete, dando dicto domino Gherlaco a dicto Paulo hereditarie mediatim nativitatis Domini et mediatim nativitatis Iohannis ---.
	Dictus dominus Gherlacus unam terciam partem dicte partis hereditatis quondam domicelle Mabelye ut supra dividendo in tres partes ut supra, videlicet mediam terciam partem dicte hereditatis, ut dice-

is, behandel ik ze in deze volgorde.

Het eerste deel (Hinthamerstraat 81) werd omschreven als het derde deel van het genoemde deel erfs wat gelegen is naast de genoemde steeg van de genoemde Hinthamerstraat naar de genoemde kerk. De uitgifte gebeurde tegen een cijns van 40 schellingen in afkorting van een cijns van 5 pond aan de erfgenamen van wijlen Gerit Vosken, een cijns van 20 schellingen aan het kapittel van de Sint-Jan uit het hele erf, en een cijns van 17 pond aan heer Geerling.

De cijns van 17 pond droeg mr. Geerling van Gemert over aan Peter Scheenken kramer. Op 18 december 1454 transporteerde Liesbet weduwe van Engbrecht zoon van wijlen Peter Scheenken haar vruchtgebruik van de helft van deze cijns aan hun beider zoon Simon, die deze helft op dezelfde datum overdroeg aan Gielis Dunnecop, zoon van wijlen Jacob Dunnecop.¹

Bezitters:

Geerling van Gemert 1419.10.27 »
Paulus Tielmansz. van Uden tripmaker

Het middelste deel (Hinthamerstraat 79) werd niet gesitueerd. Het werd uitgegeven aan Gijsbrecht van Ganshuizen kramer voor 40 schellingen in afkorting van de genoemde cijns van 5 pond, 20 schellingen aan de Sint-Jan, en 8 pond aan heer Geerling.

Op 29 juli 1423 droeg Gijsbrechts weduwe Korstien dit derde deel, dat niet nader gesitueerd werd, over aan Meus van der Mynnen, zoon van wijlen Meus van der Minnen.²

De cijns van 8 pond droeg mr. Geerling van Gemert over aan Peter Scheenken kramer. Op 18 december 1454 transporteerde Liesbet weduwe van Engbrecht zoon van wijlen Peter Scheenken haar vruchtgebruik van de helft van deze cijns aan hun beider zoon Simon, die deze helft op dezelfde datum overdroeg aan Gielis Dunnecop, zoon van wijlen Jacob Dunnecop.³

	dicebat, dedit ad hereditarium censum Ghiselberto van Ghanshuysen institori, ab eodem hereditarie possidendam pro xl solidis hereditarii census monete, dandis etcetera in defalcationem dictorum censuum quinque librarum et xx solidorum ut supra, sic quod dampna non eveniant ut supra, atque pro hereditario censu octo librarum monete, dando ut supra ---.
	---.
	Dictus dominus Gherlacus unam terciam partem dicte partis hereditatis quondam domicelle Mabelie ut supra, dividendo in tres partes ut supra, videlicet illam terciam partem que sita est iuxta hereditatem dicti Hermanni, ut dicebat, ad hereditarium censum Iohanni filio Pauli van Os den zoelmeker, ab eodem hereditarie possidendam pro xl solidos hereditarii census monete, dandis etcetera in defalcacionem dicti census quinque librarum et xx solidorum ut supra, atque pro hereditario censu octo librarum monete, dandis ut supra ---.
1.	R. 1225, f. 180v.-181.
2.	R. 1193, f. 409v.: Cristina relicta quondam Ghiselberti de Ganshusen cum tutore terciam partem cuiusdam partis hereditatis quondam domicelle Mabelie relicte quondam Leonii de Lancvelt, site in Buscoducis in vico Hinthamensi inter quendam viculum tendentem a dicto vico Hintamensi versus ecclesiam beati Iohannis evangeliste in Buscoducis ex uno et inter hereditatem Hermanni filii quondam Martini Pistoris, olim Henrici de Zambeke, ex alio, que pars hereditatis predicte tendit a dicto vico Hinthamensi ad quosdam palos ibidem ordinatos, scilicet dividendo dictam partem hereditatis ex transverso, mensurando a dicto vico Hintamensi retrorsum versus reliquam hereditatem dicti domini Gerlaci^! in tres partes equales, de hiis tribus partibus mediam partem, quam mediam partem Ghiselbertus de Ganshuzen erga dominum Gerlacum de Gemert, canonicum in Rode, ad pactum acquisierat, prout in litteris, hereditarie supportavit Bartholomeo vander Mynnen, filio quondam Bartholomei vander Mynnen.
3.	R. 1225, f. 181.

Bezitters:

Gijsbrecht van Ganshuizen kramer
zijn weduwe Korstien 1423.07.29 »
Meus Meusz. van der Minnen

Het derde deel (Hinthamerstraat 77) werd evenmin gesitueerd. Het werd door heer Geerling uitgegeven aan Jan zoon van Pauwels van Os den zoelmeker (waarschijnlijk ook een tripmaker), eveneens voor 40 schellingen in afkorting van 5 pond, 20 schellingen aan de Sint-Jan en 8 pond aan heer Geerling. Deze droeg de cijns van 8 pond op 28 augustus 1421 over aan Peter Scheenken die cremer, zoon van wijlen Jan.¹ Op 18 december 1454 transporteerde Liesbet weduwe van Engbrecht zoon van wijlen Peter Scheenken haar vruchtgebruik van de helft van deze cijns aan hun beider zoon Simon, die deze helft op dezelfde datum overdroeg aan Gielis Dunnecop, zoon van wijlen Jacob Dunnecop.²

Jan Pauwelsz. van Os transporteerde het erf op 24 november 1422 aan Jan de Rijk, zoon van wijlen Jan Alardsz. tripmaker.³ Later behoorde het perceel aan Aart Lambrechtsz. van den Heuvel, die het overdroeg aan Jacob zoon van wijlen Jan van der Hoeven. Deze transporteerde het op 22 november 1455 – met een stenen muur met zijn ondergrond achter erf van Rutger die Cremer aan de ene en tussen erf van Korstiaan natuurlijke zoon van Aart Korstiaansz. van den Mortel – aan Willemke weduwe van Jan Jansz. van Cromvoirt.⁴ Haar zoon Ermbrecht droeg dit complex op 16 januari 1459 over aan Jan van Hasselt, zoon van wijlen Jan van Hasselt.⁵

Bezitters:

Geerling van Gemert 1419.10.27 »
Jan Pauwelsz. van Os tripmaker 1422.11.24 »
Jan Jan Alardsz. de Rijk tripmaker
??
Aart Lambrechtsz. van den Heuvel »

1.	R. 1192, f. 229.
2.	R. 1225, f. 181-181v.
3.	R. 1193, f. 258: Iohannes filius Pauli de Os die zeelmeker unam terciam partem cuiusdam partis hereditatis quondam domicelle Mabelie relicte quondam Leonii de Lancvelt, site in Buscoducis in vico Hintamensi inter quendam viculum tendentem a dicto vico Hintamensi versus ecclesiam beati Iohannis evangeliste in Buscoducis ex uno et inter hereditatem Hermanni filii quondam Martini Pistoris, olim Henrici de Zanbeke^! ex alio, que tercia pars sita est ibidem proxime iuxta (hereditatem) dicti Hermanni, et quam terciam partem primodictus Iohannes filius Pauli de Os erga dominum Gerlacum de Gemert, canonicum sancte Ode rodensis, pro hereditario censu xl solidorum monete atque pro hereditario censu octo librarum ad censum acquisierat, prout in litteris, hereditarie supportavit Iohanni die Rijc, filio quondam Iohannis Alarts soen calopodiatori.
4.	R. 1226, f. 19: Iacobus filius quondam Iohannis vander Hoeven cultellifex unam terciam partem cuiusdam partis hereditatis quondam domicelle Mabelie relicte quondam Leonii de Lancvelt, site in Buscoducis in vico Hijnthamensi inter quendam viculum tendentem a dicto vico Hijnthamensi versus ecclesiam beati Iohannis evangeliste in Buscoducis ex uno et inter hereditatem Hermanni filii quondam Martini Pistoris, olim Henrici de Zambeke, que tercia pars sita est ibidem iuxta hereditatem Hermanni predicti; insuper quendam murum lapideum cum eius fundo retro hereditatem Rutgeri die Cremer situm ex uno et inter hereditatem Cristiani filii naturalis quondam Arnoldi filii quondam Cristiani vanden Mortel ex alio, quas terciam partem partis hereditatis predicte et murum lapideum dictus Iacobus filius quondam Iohannis vander Hoeven cultellifex erga Arnoldum vanden Hoevel, filium quondam Lamberti, acquisierat, prout in litteris, hereditarie supportavit Willelme relicte quondam Iohannis de Cromvoert, filii quondam Iohannis.
5.	R. 1229, f. 255.

Jacob Jansz. van der Hoeven 1455.11.22 »
Willemke weduwe Jan Jansz. van Cromvoirt
haar zoon Ermbrecht 1459.01.16 »
Jan Jansz. van Hasselt

Overdrachten van 7 september 1423 (percelen langs de Torenstraat)

Het perceel in de Torenstraat achter de zojuist genoemde drie percelen werd op 7 september 1423 door mr. Geerling van Gemert verkocht aan Meus van der Minnen, zoon van wijlen Meus van der Minnen, de bezitter van het hierboven genoemde middelste perceel Hinthamerstraat 79. Het ging om een leeg erf tussen het in 1419 in drieën uitgegeven erf aan de ene zijde en tussen de oude muren van de zaal van Geerling. Het erf strekte zich uit van de steeg tot aan erf van Herman Bakker. Mr. Geerling behield zich een strook voor van 6 voet (1,72 m) breed langs de muur van de zaal.

Op dezelfde datum sloten Geerling en Meus een overeenkomst over een stenen muur tussen hun erven. Zij zouden die muur ter hoogte van 9 voet (2,58 m) elk voor de helft op hun eigen erf bouwen en gezamenlijk onderhouden. Wanneer zij op die muur zouden bouwen, zouden zij op hun eigen erf moeten afwateren.¹

Mogelijk had Meus voor het bouwen van die muur geld nodig. In ieder geval verkocht hij op 10 september 1423 een cijns van 4 pond uit zijn erf aan de Hinthamerstraat, uit het zojuist genoemde erf en uit een erf aan het Hinthamereinde.²

1.	R. 1193, f. 431: Notum sit universis quod cum magister Gerlacus de Gemert hereditatem quandam sitam in Buscoducis in vico Hintamensi in opposito conventus fratrum predicatorum, ibidem inter hereditatem Hermanni filii quondam Martini die Becker ex uno et inter quendam viculum ibidem situm, protensum a dicto vico versus ecclesiam sancti Iohannis evangeliste ex alio, dedisset ad hereditarium censum Paulo calopodiatori et quibusdam aliis personis, prout in litteris, constitutus igitur coram scabinis infrascriptis idem magister Gerlacus quandam vacuam hereditatem retro dictam hereditatem sitam inter primodictam hereditatem ex uno et inter muros antiquos aule eiusdem magistri Gerlaci ex alio, et que vacua hereditas protensa est a dicto viculo usque ad hereditatem Hermanni Pistoris predicti, dempta et magistro Gerlaco predicto inde reservata quadam particula eiusdem vacue hereditatis proxime iuxta muros dicte aule, que particula protensa est linealiter a dicto viculo contigue^? iuxta muros aule predicte usque ad hereditatem prefati Hermanni et undique sex pedatas in latitudine continet, ut dicebat, hereditarie vendidit Bartholomeo vander Mynnen, filio quondam Bartholomei vander Mynnen ---.
	Godefridus Boest prebuit et reportavit. ---.
	Magister Gerlacus de Gemert parte ex una et Bartholomeus vander Mynnen parte ex alia palam recognoverunt se quasdam convenciones mutuo fecisse de et super quodam muro lapideo inter hereditates suas sitas in Buscoducis iuxta vicum Hintamensem situando. Primo convenerunt quod ipsi simul dictum murum ad altitudinem novem pedum eorum communibus expensis ad longitudinem suarum hereditatum predictarum ad spissitudinem unius decocti lapidei fsacient^? situari, partim scilicet mediatim supra fundum unius et mediatim supra fundum alterius; quodque ipsi eundem murum sic situandum extunc deinceps perpetue laudabiliter in sua dispositione conservare tenebuntur. Item conventum est, si alter eorundem supra dictum murum edificare voluerit, tunc sua edificia sic edificare tenebitur quod stillabunt dumtaxat supra hereditates sic edificatas et non supra hereditates alterius, omni dolo secluso.
2.	R. 1193, f. 432: Bartholomeus vander Mynnen, filius quondam Bartholomei vander Mynnen, hereditarie vendidit Goeswino Steenwech, filio quondam Huberti, atque Leonio filio Brynonis de Wijck tamquam gubernatoribus pauperum hospitalis quod quondam dominus Conrardus de Driel fundasse dicitur, siti in Buscoducis in vico Orthensi, ad opus dictorum pauperum hereditarium censum quatuor librarum monete, solvendum hereditarie mediatim Pasce et mediatim Remigii confessoris, et pro primo solutionis termino Pasce proxime futuro, ex domo et area ac vacua hereditate sibi adiacente dicti ven-

Bezitters:

mr. Geerling van Gemert 1423.09.07 »
Meu Meusz. van der Minnen

Overdrachten van 19 mei 1424 (percelen langs de Torenstraat)

Op 19 mei 1424 verkocht Gerlach weer een deel van de mansio in drie kavels. Het eerste derde deel was gelegen in de steeg van de Hinthamerstraat naar het kerkhof van de Sint-Jan tussen de stenen muur van het hoge stenen huis van de mansio aan de ene zijde en tussen de stenen muur van een ander gebouw dat op de mansio placht te staan en dat de stal genoemd werd aan de andere zijde. Het deel stekte zich uit van de steeg tot erf van Herman die Becker (in het Latijn: Pistor). Dit derde deel was 35 voet en 3 duim (circa 10 meter) breed tussen de twee muren en de helft van laatstgenoemde muur. Het werd met de helft van de muur en de mogelijkheid om in de muur van het hoge huis te bouwen tot de hoogte van twee zolders verkocht aan Wouter der Kinder steensnijder, zoon van wijlen Hendrik. Er werd op dezelfde datum een cijns van 3 pond uit verkocht aan de verkoper.¹ Deze cijns werd later door Geerling van Gemert overgedragen aan Jacob Steenwech. Zijn zoon Jacob transporteerde hem op 17 februari 1462 aan Marten zoon van wijlen Wouter der Kinder.²

	venditoris, sitis in Buscoducis in vico Hintamensi in opposito conventus predicatorum in Buscoducis inter hereditatem Pauli die Plattijnmeker ex uno et inter hereditatem Iohannis die Rijck ex alio, tendentibus a dicto vico ad hereditatem magistri Gerlaci de Gemert, quam vacuam hereditatem idem Bartholomeus erga magistrum Gerlacum predictum et quam domum et aream erga Cristinam relictam quondam Ghiselberti Ganshuzen acquisierat, atque ex hereditate que fuerat Henrici filii quondam Henrici Pistoris, sita in Buscoducis ad finem vici Hintamensis inter domum Arnoldi de Erpe cirothecarii et inter domum Iohannis de Hintham, quam hereditatem idem Bartholomeus erga Gerardum Mol de Driel per iudicem mediante sententia scabinorum de Buscoducis acquisierat.
1.	R. 1194, f. 109: partem seu particulam sumptam de dicta mansione, que particula sita est in viculo ibidem tendente a vico Hintamensi predicto versus cimiterium ecclesie predicte inter murum lapideum alte domus lapidee eiusdem mansionis ex uno et inter murum lapideum alterius edificii quod in dicta mansione stare consueverat et quod stabulus vocari consueverat ex alio, tendens a dicto viculo ad hereditatem Hermanni die Becker, et que particula xxxv pedatas et tres digitos in capite iuxta dictum viculum continet vel circiter inter duos muros predictos, atque medietatem ultimodicti muri lapidei ibidem iuxta eundem viculum situati, capiendo^? medium cuiusdam muri in eodem muro in capite iuxta eundem viculum et protendendo linealiter a dicto capite muri predicti retrorsum per eundem murum usque ad hereditatem Hermanni die Becker, similiter et potestatem edificandi seu edificia in eadem particula ponendi, firmandi et iniungendi in primodicto muro alte domus predicte ad altitudinem duorum solariorum proxime in latere particule hereditatis predicte, ut dicebat, hereditarie vendidit Woltero der Kijnder lapicide, filio quondam Henrici --- excepto hereditario censu trium librarum monete quem idem Wolterus dicto magistro Gerlaco exinde hodierno die solvere promiserat.
2.	R. 1232, f. 219v.: Iacobus Steenwech, filius quondam Iacobi Steenwech, hereditarium censum trium librarum monete, quem Wolterus der Kijnder lapicida, filius quondam Henrici, promiserat se daturum et soluturum magistro Gerlaco de Ghemert hereditarie Purificationis ex particula hereditatis sumpta de mansione quodam sito in Buscoducis in vico Hijnthamensi inter hereditatem quondam Henrici de Zambeke ex uno et inter communem plateam ibidem, tendente a dicto vico versus ecclesiam sancti Iohannis ewangeliste ex alio, que particula hereditatis sita est ibidem inter murum lapideum alie domus lapidee dicte hereditatis seu mansionis ex uno et inter murum lapideum alterius edificii quod in dicta mansione stare consueverat ex alio; item ex medietate ultimodicti muri lapidei; item ex potestate edificandi in muro quodam primodicto ad altitudinem duorum solariorum, quem censum Iacobus Steenwech erga dominum magistrum Gerlacum acquisierat, prout in litteris, hereditarie supportavit Martino filio dicti quondam Wolteri der Kijnder.

Bezitters:

Mr. Geerling van Gemert 1424.05.19 »
Wouter Hendriksz. der Kinder steensnijder

Een ten zuiden hiervan gelegen deel werd op dezelfde datum met de helft van de beide zijmuren verkocht aan Jan zoon van wijlen Koenraad van der Heiden. Hieruit werd een cijns van 4 pond beloofd.¹ Jan Koenraadsz. van der Heiden droeg dit deel op 1 juli 1443 over aan zijn zonen Koenraad en Hendrik, die het op dezelfde datum transporteerden aan mr. Aart van Weilhusen, mogelijk ten behoeve van heer Herman ten Kolke.²

Ook deze cijns van 4 pond is later door Geerling van Gemert overgedragen aan Jacob Steenwech. Op 5 januari 1461 droegen de gebroeders Jacob en Peter, kinderen van wijlen Jacob Steenwech, twee derde delen van deze cijns over aan hun broer Jan.³

Bezitters:

Geerling van Gemert 1424.05.19 »
Jan Koenraadsz. van der Heiden 1443.07.01 »
zijn kinderen Koenraad en Hendrik 1443.07.01 »
mr. Aart van Weilhusen (ten behoeve van Herman ten Kolke?)

1.	R. 1194, f. 109v.: particulam hereditatis seu partem sumptam de hereditate mansionis predicte, que particula seu pars hereditatis predicte sita est ibidem in viculo tendente a vico Hintamensi usque cimiterium ecclesie sancti Iohannis inter murum lapideum situm ibidem inter hereditatem Wolteri der Kijnder lapicide ex uno et inter murum lapideum situm ibidem inter hereditatem Rodolphi Hals, filii Iohannis Hals ex alio, et que particula primodicta tendit linealiter a viculo predicto protenso a capite utriusque muri lateralis per eundem murum usque ad hereditatem Hermanni die Becker, atque medietatem utriusque muris lateralis cum fundo medietatis eiusdem, ut dicebat, hereditarie vendidit Iohanni filio quondam Conrardi vander Heiden --- excepto hereditario censu quatuor librarum monete quem idem emptor dicto venditori solvere promiserat.
2.	R. 1213, f. 113: Iohannes filius quondam Conradi vander Heyden particulam hereditatis seu partem sumptam de hereditate mansionis olim domicelle Mabelie filie quondam Iohannis Elie, site in Buscoducis in vico Hijnthamensi inter hereditatem quondam Henrici dicti de Zambeke ex uno et inter platheam ex alio, que particula seu pars hereditatis predicte sita est ibidem in viculo tendente a vico Hijnthamensi versus cymitherium ecclesie sancti Iohannis in Buscoducis inter murum lapideum situm ibidem inter hereditatem Wolteri der Kijnder lapicide ex uno et inter murum lapideum situm ibidem inter hereditatem Rodolphi Hals, filii quondam Rodolphi Hals, ex alio, et que particula primodicta tendit linealiter a viculo predicto protendendo a capite utriusque muri lateralis per eundem murum ad hereditatem Hermanni dicti Becker, atque medietatem utrumque muris lateralis cum fundo medietatis eiusdem, quam particulam sive partem hereditatis et medietatem utriusque muri lapidei predictos dictus Iohannes erga magistrum Gerlacum de Gemert, filium quondam Iohannis de Gemert, acquisierat, prout in litteris, simul cum edificiis in eadem hereditate consistentibus, hereditarie supportavit Conrado et Henrico fratribus, liberis Iohannis et quondam Beatricis^? predictorum ---. Quo facto constituti igitur coram scabinis infrascriptis dicti Conradus et Henricus premissa hereditarie supportaverunt magistro Arnoldo de Weilhusen.
3.	R. 1231, f. 177: Iacobus et Petrus fratres, liberi quondam Iacobi Steenwech, duas tercias partes ad ipsos ut dicebant spectantes in hereditario censu quatuor librarum monete, solvendo hereditarie Purificationis ex particula seu parte hereditatis sumpta de hereditate mansionis cuiusdam site in Buscoducis in vico Hijnthamensis inter hereditatem quondam Henrici de Zambeke ex uno et inter communem plateam tendentem a dicto vico usque ecclesiam sancti Iohannis ex alio, et que particula hereditatis sita est ibidem in dicto viculo inter murum lapideum situm ibidem inter hereditatem Wolteri der Kijnder lapicide ex uno et inter alium murum lapideum situm ibidem inter hereditatem Rodolphi Hals, filii quondam Iohannis Hals, ex alio, et ex medietate utriusque muri lateralis cum suo fundo, quem censum dictus quondam Iacobus Steenwech erga magistrum Gerlacum de Ghemert acquisierat, prout in litteris, hereditarie supportaverunt Iohanni Steenwech eorum fratri.

De derde kavel, ten zuiden van het laatstgenoemde, werd op 19 mei 1424 verkocht aan Roelof Hals, zoon van Jan Hals. Aan de zuidzijde grensde dit perceel aan erf van wijlen Dirk van der Poorten.¹ In 1443 werd Roelof Roelofsz. Hals nog als belending van het naastgelegen perceel vermeld.²

Bezitters:

Geerling van Gemert 1424.05.19 »
Roelof Jansz. Hals

Overdrachten van 17 maart 1425 (percelen langs de Torenstraat)

Op 17 maart 1425 gaf mr. Geerling van Gemert weer twee erven in cijns. De twee akten die hiervan werden opgemaakt laten verschillende vragen open. De eerste vermeldt dat het gaat om het derde deel van een stukje erf genomen uit het hele erf van de mansio, welk stukje erf voor aan de steeg naar het kerkhof 51 voet (14,65 m) breed is en welk stukje gelegen is tussen een stukje erf genomen uit het hele erf van de mansio dat aan Wouter der Kinder behoort en tussen een erf of weg toebehorend aan Meus van der Minnen snijder aan de andere zijde. Het stukje strekte zich uit van de steeg tot erf van Herman Becker. Geerling verdeelde dit stukje erf van 51 voet in drie gelijke delen en gaf het deel dat grensde aan erf van Wouter der Kinder aan dezelfde Wouter voor de hertogcijns uit het hele erf van de mansio en voor een cijns van 6 pond.³

Waarschijnlijk kwam het stukje erf van Wouter der Kinder later in bezit van Gerit zoon van wijlen Hendrik Kynen, die het overdeed aan Gijsbrecht de Veer, zoon van wijlen Hendrik. Deze laatste droeg het op 11 oktober 1434 over aan Rutger van Oudenhoven, natuurlijke zoon van wijlen mr. Rutger van Oudenhoven. Het was toen een een huis gelegen tussen erf van genoemde Wouter der Kinder en erf van Jan van Beke.⁴

De cijns van 6 pond kwam in handen van Mechteld weduwe van Gerit Back, Beel weduwe van Aart Wolfardsz., dochter van wijlen Hubrecht van Gemert, Hendrik van

1.	R. 1194, f. 109v.: particulam hereditatis sumptam de hereditate mansionis predicte, que particula sita est ibidem in viculo tendente a vico Hintamensi versus ecclesiam sancti Iohannis evangeliste in Buscoducis inter hereditatem quondam Theoderici vander Poirten ex uno et inter murum lapideum situm inter dictam particulam hereditatis et inter particulam hereditatis seu hereditatem ad Iohannem filium Conrardi vander Heiden spectantem ex alio, que particula hereditatis predicta tendit linealiter a dicto viculo et a capite muri predicti per medium eiusdem muri usque ad hereditatem Hermanni Pistoris predicti, ut dicebat, hereditarie vendidit Rodolpho Hals, filio Iohannis Hals --- excepto hereditario censu trium librarum monete, quem idem emptor dicto venditori hodierno die solvere promiserat.
2.	R. 1213, f. 113 (1443.07.01).
3.	Zie volgende noot.
4.	R. 1205, f. 111v. oud, 113v. nw.: Ghiselbertus die Veer, filius quondam Henrici, terciam partem particule hereditatis sumpte de hereditate quondam domicelle Mabelie, filie quondam Iohannis Elye, relicte quondam Leonii de Lancvelt, site in Buscoducis in vico Hijnthamensi, que particula hereditatis quinquagintaunam pedatas vel circiter in capite iuxta viculum protensum versus cymitherium continet et sita est inter hereditatem Wolteri der Kijnder ex uno et inter hereditatem Bartholomei vander Mynnen ex alio, quam terciam partem hereditatis dictus Ghiselbertum erga Gerardum filium quondam Henrici Kynen acquisierat, prout in litteris, et que tercia pars hereditatis nunc una domus esse dinoscitur et est situata in viculo tendente a vico Hijnthamensi versus cymitherium ecclesie beati Iohannis ewangeliste in Buscoducis inter hereditatem dicti Wolteri der Kijnder ex uno et inter hereditatem Iohannis van Beke ex alio, et tendit a dicto viculo ad hereditatem dicti Bartholomei vander Mynnen, ut dicebat, hereditarie supportavit Rutgero van Audenhoven, filio naturali quondam magistri Rutgeri de Audenhoven.

Erp en Marten Monic. Deze droegen hem over aan Egbert Scheenken, zoon van wijlen Peter Scheenken kramer. Deze transporteerde hem op 8 mei 1448 aan Aleid weduwe van Hendrik Boyens brouwer.¹ De gebroeders Hendrik, Jan en Dirk, zonen van Hendrik Boyens, en Jan Oedever, zoon van Klaas, man van Liesbet dochter van Hendrik Boyens, transporteerden op 9 mei 1461 vier vijfde delen in enkele cijnzen aan hun broer en zwager Goiart zoon van wijlen Hendrik Boyensz, die waarschijnlijk het laatste vijfde deel bezat. Hieronder was ook de zojuist genoemde cijns.²

Bezitters:

mr. Geerling van Gemert 1425.03.17 »
Wouter Hendriksz. der Kinder steensnijder
??
Gerit Hendriksz. Kynen »
Gijsbrecht Hendriksz. de Veer 1434.10.11 »
Rutger Rutgersz. van Oudenhoven

Een tweede stukje van de genoemde drie gaf Geerling op 17 maart 1425 in cijns aan Lambrecht van Tricht, zoon van Rutger van Wanrode, voor een cijns van 4 pond. Dit stukje werd gesitueerd naast het erf van Meus van Minnen tussen erf of weg van Meus aan de ene zijde en het middelste stukje, dat aan Geerling bleef, aan de andere zijde.³

1.	R. 1218, f. 268v.: Egbertus Scheenken, filius quondam Petri Scheenken institoris, hereditarium censum sex librarum monete, quem censum Wolterus der Kijnder, filius quondam Henrici der Kijnder, lathomus, promiserat se daturum et soluturum magistro Gerlaco de Ghemert, filio quondam Iohannis de Ghemert, hereditarie Gertrudis virginis ex tercia parte cuiusdam particule hereditatis sumpte de mansione quadam sita in Buscoducis in vico Hijnthamensi inter hereditatem quondam Henrici de Zambeke ex uno et inter communem plateam ibidem ex alio, ex illa scilicet tercia parte particule hereditatis que sita est proxime et contigue iuxta hereditatem Wolteri predicti, quam terciam partem dictus Wolterus der Kijnder erga magistrum Gerlacum de Ghemert ad pactum acquisierat, atque ex alia hereditate eiusdem Wolteri proxime eidem tercie parti hereditatis predicte sita, et quem censum dictus Egbertus Scheenken erga domicellam Mechteldem relictam quondam Gerardi Back, domicellam Mabeliam relictam quondam Arnoldi Wolphardi, filiam quondam Huberti de Ghemert, Henrici de Erpe atque Martini Monic acquisierat --- hereditarie supportavit Aleydi relicte quondam Henrici Boyens braxatoris.
2.	R. 1231, f. 203-203v.
3.	R. 1195, f. 90-90v.: Notum sit universis quod cum domicella Mabelia filia quondam Iohannis Elye, relicta quondam Leonii de Lancvelt, mansionem quandam sitam in Buscoducis in vico Hintamensi inter hereditatem quondam Henrici de Zanbeke^! ex uno et inter communem plateam ibidem ex alio, tendentem a communi vico Hintamensi versus ecclesiam sancti Iohannis evangeliste retrorsum usque ad hereditatem Theoderici vander Porten, legasset magistro Gerlaco de Gemert, filio quondam Iohannis de Gemert suo consanguineo --- constitutus igitur coram scabinis infrascriptis magister Gerlacus predictus terciam partem cuiusdam particule hereditatis sumpte de mansione seu integra hereditate mansionis predicte que scilicet particula hereditatis quinquaginta unam pedatas vel circiter in capite ante iuxta viculum ibidem protensum versus cimiterium continet, ut dicebat, et que particula sita est ibidem inter particulam hereditatis sumptam de integra hereditate primodicta ad Wolterum der Kijnder spectante ex uno et inter hereditatem seu viam ad Bartholomeum vander Mynnen sartorem spectantem ex alio, et tendit a dicto viculo ad hereditatem Hermanni Becker, dividendo dictam particulam hereditatis et eius locum in tres partes equales, illam videlicet terciam partem particule hereditatis predicte que sita est proxime et contigue iuxta hereditatem Wolteri predicti, ut dicebat, dedit ad hereditarium censum Woltero der Kijnder, filio quondam Henrici der Kijnder, lathomo --- pro integro censu quem dominus noster dux Brabantie ex dicta integra mansione seu hereditate solvendum habet --- atque pro hereditario censu sex librarum monete ---.
	---.
	Notum sit universis ut supra constitutus igitur coram scabinis infrascriptis magister Gerlacus predictus

Het stukje erf werd het overgedragen aan Jan Kemp van Breugel, die het op zijn beurt overdroeg aan Willem Steenwech, natuurlijke zoon van wijlen heer Hendrik Steenwech, priester. Deze laatste transporteerde het op 12 november 1438 aan Gerit van den Molengrave, zoon van wijlen Jan.¹

Hierna is het waarschijnlijk weer in bezit gekomen van Willem Steenwech of zijn weduwe Aleid. Deze laatste droeg het vruchtgebruik ervan over aan haar zoon Jan, die het goed met een pacht van 2 mud rogge op 24 september 1460 transporteerde aan Wouter Voet, zoon van Gijb en Engel dochter van wijlen Hendrik van de Voort.²

	reliquam terciam partem particule hereditatis predicte, illam videlicet que est sita ibidem contigue et proxime iuxta hereditatem Bartholomei vander Mynnen inter hereditatem seu viam eiusdem Bartholomei ex uno et inter mediam terciam partem eiusdem particule hereditatis dicto magistro Gerlaco remanentem de dictis tribus terciis partibus ex alio, et tendit a dicto viculo usque ad hereditatem Hermanni Becker, ut dicebat, dedit ad hereditarium censum Lamberto de Tricht, filio Rutgeri de Waenrode --- pro hereditario censu quatuor librarum monete.
1.	R. 1209, f. 8v.: Notum sit universis quod cum Mabelia filia quondam Iohannis Elye, relicta quondam Leonii de Lancvelt, mansionem quandam sitam in Buscoducis in vico Hijnthamensi inter hereditatem quondam Henrici de Zambeke ex uno et inter communem plateam ibidem ex alio legasset magistro Gerlaco de Ghemert, filio quondam Iohannis de Ghemart, suo consangwineo, prout in instrumento publico dicebatur plenius contineri; et cum deinde magister Gerlacus predictus terciam partem cuiusdam particule hereditatis sumpte de mansione seu integra hereditate mansionis predicte, que scilicet particula hereditatis predicte quinquagintaunam pedatas vel circiter ante in capite iuxta viculum ibidem protensum versus cymitherium continet et que particula sita est ibidem inter particulam hereditatis sumpta de integra hereditate predicta ad Wolterum der Kijnder spectantem ex uno et inter hereditatem seu viam ad Bartholomeum vander Mynnen spectantem ex alio dedisset ad hereditarium censum Lamberto de Tricht, filio Rutgheri de Wanrode; et cum deinde dictus Lambertus dictam terciam partem particule hereditatis predicte hereditarie supportasset magistro Martino de Zoemeren ad opus Iohannis Keymp de Broegel; et cum deinde dictus Iohannes Keymp de Broegel dictam terciam partem particule hereditatis predicte simul cum hereditaria pactione duorum modiorum siliginis quam idem Iohannes ex premissis solvendam habuerat hereditarie supportasset Willelmo Steenwech, filio naturali domini quondam Henrici Steenwech, presbiteri, prout in diversis litteris, constitutus igitur coram scabinis infrascriptis dictus Willelmus Steenwech supradictam terciam partem particule hereditatis predicte, simul cum hereditaria pactione duorum modiorum siliginis predicta, hereditarie supportavit Gerardo vanden Molengrave, filio quondam Iohannis.
2.	R. 1230, f. 338v.: Notum sit universis quod cum Mabelia filia quondam Iohannis Elye, relicta quondam Leonii de Lancvelt, mansionem quandam sitam in Buscoducis in vico Hijnthamensi inter hereditatem quondam Henrici de Zambeke ex uno et inter communem plateam ibidem ex alio legasset magistro Gerlaco de Ghemart, filio quondam Iohannis de Ghemart, suo consangwineo, prout in instrumento publico dicebatur contineri; et cum deinde magister Gerlacus predictus terciam partem cuiusdam particule hereditatis, sumpte de mansione seu integra hereditate mansionis predicte, que scilicet particula hereditatis predicte quinquagintaunam pedatas vel circiter ante in capite iuxta viculum ibidem protensum versus cymitherium continet, et que particula sita est ibidem inter particulam hereditatis sumptam de integra hereditate primodicta, ad Wolterum der Kijnder spectante, ex uno et inter hereditatem seu viam ad Bartholomeum vander Mynnen spectantem spectantem^! ex alio, dedisset ad hereditarium censum Lamberto de Tricht, filio Rutgeri de Wanrode; et cum deinde dictus Lambertus dictam terciam partem particule hereditatis predicte hereditarie supportasset magistro Martino de Zoemeren ad opus Iohannis Keymp de Broegel; et cum depost dictus Iohannes Keymp de Broegel dictam terciam partem particule hereditatis, simul cum hereditaria pactione duorum modiorum siliginis quam idem Iohannes ex premissis solvenda habuit hereditarie supportasset Willelmo Steenwech, filio naturali quondam domini Henrici Steenwech, presbitero; cumque vero post hoc Aleydis relicta dicti quondam Willelmi Steenwech usufructum et totum ius hereditarium sibi competentes, sitos aut solvendos legitime et hereditarie supportasset Iohanni Steenwech suo filio, prout hec omnia in diversis litteris continentur, constitutus igitur coram scabinis infrascriptis dictus Iohannes Steenwech, filius quondam Willelmi Steenwech predicti, supradictam terciam partem particule hereditatis predicte et dictam pactionem duorum modiorum siliginis hereditarie supportavit Woltero Voet, filio quondam Gibonis et Engele sue uxoris, filie quondam Henrici vander Voert ---, excepto hereditario censu viginti solidorum mo-

Bezitters:

mr. Geerling van Gemert 1425.03.17 »
Lambrecht van Tricht, zoon van Rutger van Wanrode, »
Jan Kemp van Breugel »
Willem Hendriksz. Steenwech 1438.11.12 »
Gerit Jansz. van den Molengrave
(hierna weer in het bezit gekomen van Willem Steenwech of zijn weduwe Aleid?)
Aleid weduwe Willem Steenwech vruchtgebruik »
haar zoon Jan Steenwech 1460.09.24 »
Wouter Gijsbrechtsz. Voet

De huizen van Jan van Enode, broer van Bertoud van Heusden, en van het geslacht Van Erp (voormalig Hinthamerstraat 85-97)

Zie: H.W. Boekwijt en H.L. Janssen, Bouwen en wonen in de schaduw van de Sint Jan (’s-Hertogenbosch 1997) passim;
M.W.J. de Bruijn, Aanvullend onderzoek naar de bebouwing in de Hinthamerstraat bij het Sint-Janskerkhof (percelen 4, 5 en 6) (Utrecht, april 1998); Aanhangsel ‘Aanvullend onderzoek naar de bebouwing in de Hinthamerstraat bij het Sint-Janskerkhof’ (Utrecht, augustus 1998).

De mansio van heer Willem van den Bosch (Hinthamerstraat 139-141)

Op 28 augustus 1335 vermaakte Willem van den Bosch, heer van Erp, ridder, ten behoeve van zijn eigen zieleheil, dat van zijn ouders en dat van zijn vrouw Liesbet, zijn huis met toebehoren aan een te stichten Sint-Claraklooster. Het goed werd omschreven als zijn gehele huis en erf met kreupelhout, tuinen, boomgaarden, bebouwing en de visserij naast zijn huis en erf.¹ In een notariële akte van 1 september 1335 wordt afzonderlijk vermeld een tuin over het water naar de Windmolenberg toe.² Het woonhuis van Willem van den Bosch is een van de weinige mansiones, waarvan de hoofdbebouwing nog aanwezig is (Hinthamerstraat 141).

	nete, quem dictus quondam Willelmus mense sancti Spiritus in Buscoducis in eius testamento legaverat, ut dicebat, salvo tamen^? Iohanni Steenwech suo hereditario censu quinque librarum dicte monete, quem dicti Wolterus et Engele sibi hodierna die solvere promiserant.
1.	GAHt, Clarissenklooster 1 (afschrift van 1344.09.30): domum suam et aream totaliter^? in oppido de Buscoducis sitam, cum virgultis, ortis, pomeriis et edificiis quibuscumque, sicut iacent infra muros suos, et piscationem suam iuxta dictam domum suam et aream.
2.	Ald., f. 192-192v.

De mansiones aan de noordzijde van de Hinthamerstraat

Het woonhuis van Gillis van Geel (Hinthamerstraat 14-18)

Zie: M.W.J. de Bruijn, Het woonhuiscomplex van Gillis van Geel (Utrecht, december 2010).

Het Hof van Brabant (Hinthamerstraat 20-28)

Zie: M.W.J. de Bruijn, Het Hof van Brabant (Utrecht, november 2009).

Het woonhuis van Jacob Aven (achter Hinthamerstraat 30-40)

Het wooncomplex van Jacob Aven is nooit mansio genoemd en zelfs de aanduiding lapidea ontbreekt, maar toch ging het waarschijnlijk om een omvangrijk geheel. Zo werd er in 1376 gesproken van een achterhuis. In een oorkonde van 8 juli van dat jaar werd namelijk vermeld dat Herman Winriksz. van Oyen aan Jacob een stukje beemd after des voirscreven Jacobs aftersten huse gedurende het leven van Herman in cijns had gegeven. Het stukje beemd werd gesitueerd tussen erf van genoemde Herman en erf van de predikheren. Op genoemde datum verkreeg Jacob het van de hertogelijke rentmeester in erfelijke cijns. Op 4 januari 1378 werd dit door de hertogin bekrachtigd.¹

Het complex lijkt vererfd te zijn op Engbert zoon van Jacob Aven. Deze verwierf ook het huis, tuin en erf van Gerit natuurlijke zoon van wijlen Willem Eelkens, gelegen achter het erf van Engbert, en een daartoe behorende weg of recht van weg. Het complex vererfde vervolgens op Engbrechts dochter Aartke. Deze legateerde het aan Peter van Best gedurende zijn leven en daarna erfelijk aan de gebroeders Jacob en Jan kinderen van wijlen mr. Gerit van Vladeracken voor een derde deel, aan de wettige kinderen van wijlen Aart van Vladeracken voor het tweede derde deel en aan de wettige kinderen van wijlen jonkvrouw Liesbet van Katwijk – te weten aan Gerit van Katwijk voor tweederde en de kinderen van wijlen Gudele vrouw van Peter van Best – voor het overige derde van het genoemde derde deel. Uit krachte van haar testament moest Peter van Best behalve de grondcijns en zekere schellingen uit het goed aan Peter gedurende zijn leven jaarlijks 6 gouden peters betalen. Het complex was toen samen met een – of ‘het’ – achterhuis aan het eind van de tuin gelegen tussen erf van heer Jacob Wolfardsz., priester, zijn zwager Adriaan Priem schilder, Herbrecht Hals en zijn mede-erfgenamen aan de ene en tussen erf van de predikheren aan de andere zijde, en strekte van de Dieze tot aan een gracht. De weg bij de Hinthamerstraat was toen gelegen tussen erf van Liesbet weduwe van wijlen Jan Hals en erf van de predikheren en andere buren en strekte van de Hinthamerstraat tot een tot het complex behorende poort; de andere weg met een stukje erf was toen gelegen tussen erf van genoemde Liesbet en een weg van het klooster, en strekte van de poort tot aan de Dieze. In 1475 was de ene weg gelegen bij de Hinthamerstraat tussen erf van Liesbet weduwe van Jan Hals en erf van de predik-

1.	GAHt, Van Gulick-Luykx 7.

heren, strekkend van de straat tot een tot het complex behorende poort, de andere weg met een stukje erf ernaast eveneens tussen de genoemde erven van de genoemde poort tot de Dieze.

Op 18 april van laatstgenoemd jaar droeg Gerit van Katwijk 2/3 in het 1/3 deel van huis, erf, tuin, achterhuis, wegen en bruggen en de helft in de genoemde lijfpacht van 6 peters over aan Peter van Best. Jan, Hugo en Alveraad, kinderen van wijlen Gerit van Katwijk, zonen van wijlen Jan, droegen op 6 juni 1475 hun deel hieruit over aan Peter.¹

Op 26 mei 1475 droeg Jacob van Vladeracken, zoon van wijlen mr. Gerit van

1.	R. 1244, f. 196-196v.: Notum sit universis quod cum Gerardus filius naturalis quondam Willelmi Eelkini domum, aream et ortum cum suis attinentiis dicti quondam Willelmi Eelkini, sitos in Buscoducis apud vicum Hijnthamensem retro hereditates Engberti de Delft, filii quondam Iacobi Aven soen, et hereditatem Arnoldi goutsmyt et eius liberorum ultra communem Dyesam ibidem inter hereditatem Aleydis filie dicti quondam Iacobi ex uno et inter hereditatem quondam Godefridi Sceyvel ex alio, tendentes a Dyesa predicta retrorsum ad quoddam fossatum ibidem atque quemdam pontem ibidem per dictum Dyesam transeuntem, atque viam seu ius viandi ad premissa spectantem seu^? tendentem a dicto vico ad aquam seu pontem predictum hereditarie vendidisset dicto Engberto Delft, prout in litteris; et cum deinde domicella Arnolda^? filia dicti quondam Engberti Delft in suo testamento ac ultima eius voluntate inter quoque^? plurima alia inibi contenta et ordinata premissa quemadmodum ibidem sita sunt legasset Petro de Best quo ad suam vitam et non amplius integraliter necnon post eius decessum quo ad ius hereditarium, videlicet Iacobo et Iohanni fratribus, liberis quondam magistri Gerardi de Vladeracken pro una 3^a parte necnon liberis legitimis quondam domicelle Elizabeth de Catwijck, vidue Gerardi de Catwijck quo ad duas 3^as partes et liberis quondam Gudele, uxoris dum vixit dicti Petri de Best, quo ad aliam 3^am partem 3^e ... partis predicte ... voluissetque et mandasset eadem testatrix quod prefatus Petrus de Best ultra censum fundi et certos solidos pagamenti ex domibus, areis, orto et attinentiis predictis eidem Petro ad vitam suam ut prefertur legatis solvendos annuatim vita sua durante solvet et solvere deberet sex peters, xviii stuvers vel valorem pro quolibet computando, mediatim Iacobo et Iohanni fratribus prelibatis et mediatim Gerardo de Catwijck antefato, prout hec et alia in instrumento publico dicebatur contineri, et qui domus, area et ortus predicti unacum sua domo posteriori ad finem dicti orti ibidem sita nunc siti sunt ibidem inter hereditatem domini Iacobi Wolfarts^? presbiteri, Adriani Pryem pistoris eius sororii, Huberti Hals et eorum coheredum ex uno et inter hereditatem conventus fratrum predicatorum ibidem ex alio, et tendunt a communi aqua die Dyese vocata retrorsum usque ad quoddam fossatum ibidem, et de quibus hereditatibus predictis vie siquidem ad easdem hereditates pertinentes nunc site sunt ibidem, videlicet via iuxta dictum vicum Hijntamensem sita est ibidem inter hereditatem Elizabeth relicta quondam Iohannis Hals ex uno et inter hereditatem dicti conventus fratrum predicatorum ex alio, tendens a dicto vico Hijntamensi usque ad quandam portam ad premissa spectantem, alia vero via cum quadam particula hereditatis sibi lateraliter adiacente nunc sita est ibidem inter hereditatem dicte Elisabeth ex uno et inter hereditatem dictorum fratrum predicatorum ex alio, et tendit a dicta porta retrorsum usque ad dictam communem aquam die Dyese vocatam, ut dicebat, constitutus igitur coram scabinis infrascriptis dictus Gerardus de Catwijck, filius quondam Iohannis, duas 3^as partes ad ipsum ut dicebat spectantes aut post obitum dicti Petri de Best imposterum spectaturas in una 3^a parte domus, aree, orti, domus posterioris, viarum et pontum et reliquarum iurium et attinentiarum premissorum^! necnon unam medietatem ad ipsum ut dicebat spectantem in vitali pensione sex denariorum peters communiter vocatorum predictorum, supportavit Petro de Best predicto ---. Datum xviii aprilis, 3^a post Iubilate. Fuit ita contentus.
	Iohannes de Catwijck, filius Gerardi de Catwijck, prebuit, alter cessit, et reportavit. Testes, datum supra.
	Dwars geschreven: Iohannes, Hugo fratres et Alveradis eorum soror, liberi quondam Gerardi de Katwijck, filii quondam Iohannis, ab eodem Gerardo et quondam Cornelia eius uxore, filia quondam Iohannis vanden Stael^? pariter geniti, cum tutore, totam partem et omne ius ad ipsos necnon ad Iacobum et Adrianum eorum fratres ut dicebant spectantes in duabus terciis partibus ultimodicte 3^e partis ac medietate pensionis prout in contractu A hereditarie supportaverunt eidem Petro vanden Arennest ---. Datum vi iunii.

Vladeracken de helft in een derde deel en in de 6 peters over aan Peter van Best¹ en op 6 augustus 1476 ten slotte droeg mr. Jan van Vladeracken de helft van het derde deel van huis, erf, tuin en achterhuis en een lijfrente over, nadat Jan tevoren gebruik had willen maken van zijn naastingsrecht. Op dezelfde datum transporteerde mr. Jan van Vladeracken, zoon van wijlen mr. Gerit van Vladeracken – waarschijnlijk dezelfde als de hiervoor genoemde – de helft in een huis, erf, tuin achterhuis, wegen en bruggen en de helft in de genoemde lijfrente aan dezelfde Peter van Best.²

1.	R. 1244, f. 205v.
2.	R. 1245, f. 288-288v.: Notum sit universis quod cum magister Iohannes de Vladeracken in absentia Petri de Best prebuisset ad redimendum e iure proximitatis et quitandum medietatem que ad Iacobum de Vladeracken spectabat aut post obitum dicti Petri de Best imposterum spectaturam in una 3a parte domus, aree, orti ac domus posterioris cum suis iuribus et attinentiis, sitorum in Buscoducis apud vicum Hijntamensem inter communem Dyesam ibidem fluentem inter hereditatem domini Iacobi de Vladeracken presbiteri, Adriani Pryem pictorem, eius sororium, Herberti Hals et eius coheredum ex uno et inter hereditatem conventus fratrum predicatorum ibidem ex alio, insuper medietatem que ad dictum Iacobum spectabat in medietate annue et vitalis pensionis sex aureorum denariorum peters communiter vocatorum, solvendos anno quolibet vita dicti Petri de Best durante ex domibus, areis, orto et attinentiis predictis, supportatis dicto Petro de Best a Iacobo de Vladeracken predicto, prout in litteris, constitutus igitur coram scabinis infrascriptis dictus magister Iohannes de Vladeracken dictam medietatem tercie partis domus, aree, orti ac domus posterioris cum suis iuribus et attinentiis pretactis necnon medietatem medietatis annue et vitalis pensionis predicte hereditarie supportavit dicto Petro de Best ---. Datum sexta augusti.
	Notum sit universis quod cum Gerardus filius naturalis quondam Willelmi Eelkini domum, aream et ortum cum suis attinentiis dicti quondam Willelmi Eelkini, sitos in Buscoducis apud vicum Hijnthamensem retro hereditates Engberti de Delft, filii quondam Iacobi Aven soen, et hereditatem Arnoldi Goutsmyt et eius liberorum ultra communem Dyesam, ibidem inter hereditatem Aleidis filie dicti quondam Iacobi ex uno et inter hereditatem quondam Godefridi Sceyvel ex alio, tendentes a Dyesa predicta retrorsum ad quoddam fossatum ibidem, atque quemdam pontem ibidem per dictam Dyesam transeuntem atque viam seu ius viandi ad premissa spectantem, scilicet tendentem a dicto vico ad aquam seu pontem predictum, hereditarie vendidisset dicto Engberto, prout in litteris; et cum deinde domicella Arnolda, filia dicti quondam Engberti de Delft, in suo testamento ac ultima voluntate inter quam plurima alia inibi contenta et ordinata premissa quemadmodum ibidem sita sunt legasset Petro de Best quo ad vitam suam et non amplius integraliter necnon post eius decessum quo ad ius hereditarium, videlicet Iacobo et Iohanni fratribus, liberis quondam magistri Gerardi de Vladeracken pro una 3a parte, liberis legitimis quondam Arnoldi de Vladeracken pro 2^a 3^a parte necnon liberis legitimis quondam domicelle Elizabeth de Catwijck, videlicet Gerardo de Catwijck quo ad duas 3^as partes et liberis quondam Gudule uxoris dum vixit dicti Petri de Best quo ad aliam 3^am partem 3^e partis predicte, voluisset et mandasset eadem testatrix quod prefatus Petrus de Best ultra censum fundi et certos solidos pagamenti ex domibus, areis, orto et attinentiis predictorum eidem Petro ad vitam suam ut prefertus legatis solvendos annuatim vita sua durante solveret et solvere deberet sex aureos denarios peters communiter vocatos --- mediatim Iacobo et Iohanni fratribus prelibatis et mediatim Gerardo de Catwijck antefato --- et qui domus, area et ortus predicti unacum domo sua posteriori ad finem dicti orti ibidem sita nunc siti sunt ibidem inter hereditatem domini Iacobi Wolfartz presbiteri, Adriani Priem pictoris, eius sororii, Herberti Hals et eorum coheredum ex uno et inter hereditatem conventus fratrum predicatorum ibidem ex alio, et tendit a communi aqua die Dyesa vocata retrorsum usque ad quoddam fossatum ibidem, et de quibus hereditatibus predictis vie siquidem ad easdem hereditates spectantibus nunc site sunt ibidem, videlicet via iuxta dictam viam Hijntamensem sita sita est ibidem inter hereditatem Elizabeth relicte quondam Iohannis Hals ex uno et inter hereditatem dicti conventus fratrum predicatorum et quorundam aliorum vicinorum ibidem ex alio, et tendit a dicto vico Hijntamensi retrorsum usque ad quandam portam ad premissa spectantem, alia vero via cum quadam particula hereditatis sibi versus hereditatem dicti conventus lateraliter adiacentes nunc sita est ibidem inter hereditatem dicte Elisabeth ex uno et inter quendam transitum seu viam quandam dicti conventus ex alio, et tendit a dicta porta retrorsum usque ad communem aquam die Dyese vocatam ibidem fluentem, ut dicebat, constitutus igitur coram scabinis infrascriptis dictus magister Iohannes de Vladeracken, filius quondam magistri

Peter van Best, die zich ook Peter van den Arennest noemde, lijkt het hele complex in zijn bezit te hebben gekregen. Op 30 augustus 1476 beloofde hij aan de predikheren dat hij of zijn vertegenwoordiger het goed – bij die gelegenheid omschreven als eens huyss, erfs, hoefs ende achterhuyss met sijnen rechten ende toebehoerten wilneer jouffrou Arnden dochter wilneer Engbrecht Jacops Aven soen, gelegen in sHertogenbosch omtrent der Hijntamerstraet, daer die voirscreven wilneer jouffrou Arnt inne bestarff – of een deel van dit goed, niet zouden vervreemden en niet langer dan een jaar ter bewoning zou verhuren aan een gasthuis of klooster. Wanneer het goed door testament aan zijn kinderen kwam die tot de geestelijke stand behoorden, dan mochten die het huis bezitten, maar het evenmin vervreemden aan gasthuizen of kloosters. Zij mochten dat wel doen aan aen ennigen canonicken, capellanen ende beneficiaten of priesteren van sinte Jans oft enigen anderen priesteren, mannen ende vrouwen, gehuwelic oft ongehuwelic, omme dat selver te bewoonen ende te gebruyken tot horen gerieve ende proffijte, maer dat niet voirder te vercopen, te vertyeren, te becummeren noch te verhueren ennigen gasthuzen noch geestelijken vergaderingen voirscreven. De predikheren echter zouden dat voirscreven huys, erve, hoff ende afterhuyss metter toebehoerten int geheel oft in dele met horen penningen ende gueden tegen die possessoren ende proprietarijsen ten tijde wesende wael --- moegen coepen, hueren off anderssyns bevoirwarden, oft zij wouden, tot hueren gerieve ende proffijte, alle fraude ende argelist, suptijlheit van auden ende nuwen vonden geheelijc ende all daer inne vutgesceiden.¹

	Gerardi de Vladeracken, medietatem ad ipsum ut dicebat spectantem aut per et post mortem dicti Petri de Best imposterum adhuc spectaturam in una 3^a parte domus, aree, orti, domus posterioris, viarum et pontium ... reliquorum, iurium et attinentiarum premissarum, necnon medietatem ad ipsum ut dicebat spectantem in medietate dicte annue et vitalis pensionis sex aureorum denariorum peters communiter vocatorum predictorum hereditarie supportavit Petro de Best predicto ---. Testes, datum supra.
	Notum sit universis quod cum ita actum fuisset ut in contractu iamprecedenti usque ibidem ‘voluissetque et mandasset eadem testatrix et non ultra’ et tunc sic: constututus igitur coram scabinis infrascriptis Gerardus de Vladeracken et domicella Alveradis eius soror, liberi quondam Arnoldi de Vladeracken, cum tutore, 3^am partem ad ipsos ut dicebat spectantem aut per (et)^a post mortem dicti Petri de Best adhuc imposterum ut dicebat spectaturam in domo, area, orto, domo posteriori, viis, pontibus et reliquis suis iuribus et attinentiis pretactis hereditarie supportavit eidem Petro.
1.	R. 1245, f. 300-300v.: Peter vanden Arennest heeft oepenbairlic bekent ende als sculdenaer principael alleen geloift op verbijntenisse eens huyss, erfs, hoefs ende achterhuyss met sijnen rechten ende toebehoerten wilneer jouffrou Arnden dochter wilneer Engbrecht Jacops Aven soen, gelegen in sHertogenbosch omtrent der Hijntamerstraet, daer die voirscreven wilneer jouffrou Arnt inne bestarff, meester Matheeussoen van Rycartsfoert, prior des convents vanden prekeren bynnen der voirscreven stad, tot behoeff des voirscreven convent ende alre conventualen sconvents voirscreven nu ter tijt dair inne zijnde ende namails comende als dat hij noch nyemant anders des macht van hem hebbende oft namails vercrijgende tvoirscreven huyss, erve, hoff, afterhuyss met sijnen toebehoirten voirscreven in heel noch in dele in egenen tijde die toecomen sall egeenssyns vercopen, vertyeren, vervreemden, becommeren, belasten noch langer dan een jaer versetten noch verhueren en zall noch en sullen, dat is te wetenen den Groten Gasthuys den armen noch den nonnen des selven gasthuyse bynnen deser stad noch egeenen anderen gasthuysen noch geesteliken vergaderinge van mannen noch van vrouwen noch nyemanden anders tot henre behoeff oft in horen name omme dat te moegen bewonen langer dan een jaer, met sulker vorwarden daer inne toegedaen inden gevalle dat dat huys, erve, hoff ende erffenisse het waer bijder ordinancien vanden testamente ende lesten wille des voirscreven Peters vanden Arennest off bij manieren van successie quame ende succedeerden int gehele oft in delen tot ende op die kijnderen des selven Peters in geestelijken state wesende, dat die selven geestelijke kijnderen dat voirscreven huys ende erve in alsulken gevalle wael souden mogen hebben, houden ende besitten tot hoeren gerieve ende proffijte, bij alsoe nochtans ende daer inne voirsien als dat die selver geestelike kijnderen noch nyemant van henre wegen dat voirscreven huys ende erve in hele

Peter van den Arennest is spoedig hierna overleden. Op 12 december 1477 verhuurde zijn zoon Jan, priester, het voorste huis aan Jan Gijselen gedurende diens leven. Dit goed werd omschreven als voorste huis en erf van wijlen jonkvrouw Aartke dochter van wijlen Engbrecht zoon van wijlen Jacob Avenz., later van Peter van den Arennest, toen van heer Jan voornoemd. Het werd gesitueerd tussen erf van de predikheren en erf van heer Jacob Wolfardsz. en zijn erfgenamen, strekkend vanaf de Dieze aldaar. Er hoorde een weg bij achter dat voorhuis naar het achterhuis en het gebruiksrecht van de tuinen, wegen en poorten en een brug over het water. Jan behield zich het recht op het achterhuis met het zojuist genoemde gebruiksrecht voor. De huurder mocht zijn brandstoffen in het achterhuis op de grond opslaan. Huurder en verhuurder zouden samen het voorhuis in goede staat houden.¹

Hierna is het complex weer vrij aan de priester heer Jan van Best, zoon van wijlen Peter van den Arennest, gekomen, die het op 26 juli 1482 overdroeg aan de predikheren. Het betrof toen een huis, erf, tuin, achterhuis aan het eind van de tuin, gelegen over de Dieze, verder een weg van de Hinthamerstraat naar het huis met een houten brug over de Dieze en het gebruiksrecht met anderen van een andere houten brug. De predikheren verhuurden het huis op dezelfde datum aan genoemde Jan van Best alias van den Arennest.²

	noch in deele niet en soude moigen vercoepen, vervreemden, verbijnden, becummeren, belasten noch verhueren den Groten Gasthuyse, den armen, den nonnen noch egenen anderen gasthuysen noch geesteliken vergaderingen noch nyemant van hoer wegen ende tot heuren behoeff, behoudeliken des dat die voirscreven Peter off zijnen nacomelingen na hem dat voirscreven huyss ende erve met sijnre toebehoerten int gehele oft in dele wael sullen moegen vercopen, vervreemden, opdragen, overgeven, verhueren oft versetten aen ennigen canonicken, capellanen ende beneficiaten of priesteren van sinte Jans oft enigen anderen priesteren, mannen ende vrouwen, gehuwelic oft ongehuwelic, omme dat selver te bewoonen ende te gebruyken tot horen gerieve ende proffijte, maer dat niet voirder te vercopen, te vertyeren, te becummeren noch te verhueren ennigen gasthuzen noch geestelijken vergaderingen voirscreven, met sulker voirwarden ende condicien hier inne toegedaen als dat dat convent vanden predikers ende die bruederen nu daer inne sijnde ende namaels comende, dat voirscreven huys, erve, hoff ende afterhuyss metter toebehoerten int geheel oft in dele met horen penningen ende gueden tegen die possessoren ende proprietarijsen ten tijde wesende wael sullen moegen coepen, hueren off anderssyns bevoirwarden, oft zij wouden, tot hueren gerieve ende proffijte, alle fraude ende argelist, suptijlheit van auden ende nuwen vonden geheelijc ende all daer inne vutgesceiden. Testes Ghijsselen et Os. Datum ultima augusti.
1.	R. 1247, f. 235v.-236: Dominus Iohannes vanden Arennest, filius quondam Petri vanden Arennest, presbiter, domum et aream anteriorem olim domicelle Arnolde filie quondam Engberti filii quondam Iacobi Aven soen, dehinc dicti quondam Petri vanden Arennest, nunc vero domini Iohannis predicti, sitam in Buscoducis iuxta vicum Hijnthamensem inter hereditatem conventus fratrum predicatorum in Buscoducis ex uno et inter hereditatem domini Iacobi Wolphardi et eius coheredum ex alio, tendentem a communi Dyesa ibidem ibidem fluentem unacum quodam vico sibi retro adiacente usque ad domum posteriorem dicti domini Iohannis ibidem retro situatam, simul cum iure utendi ortis, viis et portis tam ante quam retro necnon ponte supra aquam ibidem situatis, ad dictas domos et areas spectantes, salvis dicto domino Iohanni sibi reservatis dicta domo posteriori necnon iure utendi ortis, viis, portis et ponte predictis, ut dicebat, locavit recto locacionis modo Iohanni Ghijsselen, ab eodem Iohanne exnunc deinceps et quam diu idem Iohannes in humanis vixerit et non ultra libere habendam et possidendam --- tali condicione annexa condicione quod dictus Iohannes Ghijsselen in dicta domo posteriori, videlicet subtus ad terram ad sua combustibilia ibidem collocanda usum suum unacum domino Iohanni predicto habebit et optinebit. Insuper condicionatum est quod dictus Iohannes Ghijsselen quam diu in humanis vixerit unacum dicto domino Iohanne simul una pariter dictam domum et aream anteriorem in bona et laudabili dispositione et reformatione tenebit et conservabit, omni dolo in hiis secluso.
2.	R. 1251, f. 467v.-458: Dominus Iohannes de Best presbiter, filius quondam Petri vanden Arennest, domum, aream et ortum una cum domo quadam posteriori ad finem dicti orti sita, olim domicelle Ar-

Dat het complex uit twee huizen bestond blijkt uit een schepenakte van 31 oktober 1480, waarin heer Jan van den Arennest, priester, zoon van wijlen Peter van den Arennest, aan Jan Kemp, zoon van wijlen Jan Kemp, een cijns van 17 pond verkocht uit twee huizen, erven en tuin van wijlen jonkvrouw Aartke dochter van wijlen Jacob Aven, later van wijlen Peter van den Arennest en toen van heer Jan zijn zoon. Dit complex werd gesitueerd aan de Hinthamerstraat tussen erf van de predikheren aan beide zijden, strekkend van de Dieze tot aan een gracht.¹ Op 18 november 1483 droeg Jan Kemp deze cijns over aan het Sint-Janskapittel.²

Bezitters:

Jacob Aven
??
Gerit natuurlijke zoon Willem Eelkens een huis »
Engbrecht van Delft, zoon van Jacob Avenz., vererving? »
zijn dochter Aartke bij testament »
Peter van Best gedurende zijn leven en na zijn dood zijn erfgenamen erfelijk
zijn erfgenamen delen van het complex 1475.04.18; 1475.05.26; 1476.08.06 »
Peter van Best vererving »
zijn zoon Jan van Best 1482.07.26 »
de predikheren

	nolde filie quondam Engberti Jacop Aven, nunc vero dicti domini Iohannis, sitos in Buscoducis iuxta vicum Hijnthamensem ultra communem Dyesam ibidem fluentem; item viam quamdam seu quemdam transitum ad presissa spectantem, situm ibidem inter hereditatem Petri Wouterssoen ex uno et inter hereditatem conventus fratrum predicatorum predicti ex alio, tendentem a dicto vico Hijnthamensi retrorsum usque ad communem Dyesam predictam et ad quemdam pontem ligneum ultra eundem Dyesam se extendentem unacum eodem ponte, et cum iure utendi quodam alio ponte ligneo ibidem prope situato similiter quibusdam aliis vicinis eciam ius in eodem ponte habentibus, simul eciam cum aliis iuribus et attinentiis premissorum singulis et universis, quemadmodum premissa ibidem sita sunt et ad dictum dominum Iohannem spectare dinoscuntur, ut dicebat, hereditarie supportavit michi ad opus dicti conventus fratrum predicatorum --- exceptis hereditario censu decem et septem librarum monete magistro Godefrido de Campo, canonico in Buscoducis, et hereditario censu unius et dimidie librarum monete Iohanne relicte quondam Godefridi Peteren ac censu fundi annuatim exinde e iure solvendis, salvis tamen dicto domino Iohanni et sibi reservatis huiusmodi locationibus et promissionibus sibi a dictis fratribus hodierna die factis et promissis ---. Datum xxvi iulii.
	Conventus habet quatuor antiquas litteras et dominus Iohannes habet vidimus.
	Notum sit universis quod cum ita actum fuisset, constituti igitur coram scabinis infrascriptis dicti fratres prior, supprior, procurator et alii fratres nomine dicti conventus dumtaxat dictam domum anteriorem et aream ac partem dicti orti quemadmodum eadem presens ibidem sita est et palata iacet, pontem ligneum ultra dictum aquam se extendentem et ius utendi reliquo ponte ibidem prope sito necnon viam seu transitum predictos, extendentes se a dicto vico retrorsum usque ad pontem ligneum primodictum, simul cum portis aliisque attinentiis et iuribus ad eundem transitum spectantem, ut dicebat, locavit recto locationis modo dicto Iohanni de Best alias vanden Arennest, ab eodem domino Iohanne quamdiu in humanis vixerit et non ultra libere habendas et possidendas ---. Datum xxvii iulii.
	Recepit eam xxvii ianuarii anno lxxxiii^o.
1.	R. 1250, f. 200v.: Dominus Iohannes vanden Arennest presbiter, filius quondam Petri vanden Arennest, hereditarie vendidit michi ad opus Iohannis Keymp, filii quondam Iohannis Keymp, hereditarium censum decem et septem librarum monete, solvendum anno quolibet hereditarie Remigii confessoris de et ex duabus domibus, areis et orto olim domicelle Arnolde filie quondam Iacobi Aven soen, dehinc dicti quondam Petri vanden Arennest, nunc vero dicti domini Iohannis eius filii, sitis in Buscoducis iuxta vicum Hijntamensem inter hereditatem conventus fratrum predicatorum in Buscoducis ex utroque latere, tendentibus a communi Dyeza ibidem fluentem retrorsum usque ad quoddam fossatum ibidem, necnon de et viis ceterisque iuribus et attinentiis premissorum, tam citra aquam quam ultra aquam ibidem situatis.
2.	R. 1253, f. 176v.

Een naastgelegen huis werd op 26 maart 1479 door een groot aantal personen – kennelijk erfgenamen van Jacob Jacob Avenz. – overgedragen aan de predikheren. In een oorkonde van 17 augustus 1320 had Jan Blanden koopman dit huis en erf over het water, dat vroeger van zijn schoonvader Hendrik van Velp was geweest, met een weg overgedragen aan Jacob zoon van wijlen Jacob Avenz. schoenmaker. Uit het goed gingen 29 penningen hertogcijns.¹ In 1479 was dit goed een huis, erf en tuin gelegen tussen erf van heer Jan van Best, priester, en erf van het Groot Gasthuis, strekkend van de Dieze tot aan een tuin over een gracht gelegen van wijlen genoemde Jacob Avenz. Ook het hiervóór genoemde stukje beemd werd overgedragen.²

1.	GAHt, Loketkast II, Gasthuisstraat: Nos Emondus Rovere et Arnoldus de Enode, scabini in Buscho ducis, notum facimus universis quod coram nobis Iohannes dictus Blanden mercator domum suam et aream sitam in Buscho ducis in vico Hyntamensi ultra aquam, que quondam fuerat Henrici de Velpe, soceri dicti Iohannis, cum via ad dictam domum et aream spectantem et cum omnibus attinentiis quibus dictus Iohannes dictam domum et aream alias possidebat, hereditarie vendidit Iacobo filio quondam Iacobi dicti Avenzoen sutori, ab ipso iure hereditario possidendam, dictumque Iacobum in dictam domum et aream cum suis attinentiis per curiam nobis presentibus imposuit et heredavit modo in talibus consueto. Et promisit coram nobis dictus venditor ut principalis debitor super se et bona sua quod ipse dicto Iacobo de dicta domo et area, eidem vendita ut dictum est, debitam et iustam prestabit warandiam et quod omnem questionem proximitatis et omnem obligationem in hac existentem deponet eidem, exceptis decem et novem denariis annui census domino nostro duci inde solvendis, ut dicebat. Quo facto constitutus coram nobis Ghibo dictus Luecken, noster conburgensis, redemit seu quitavit dictam domum et aream ex iure propinquitatis, eidem Ghiboni in hac ut dixit competente. Qua redemptione seu quitatione facta dictus Ghibo dictam domum et aream, ut dictum est ab eo redemptam, dicto Iacobo simplicis donationis titulo donavit, tradidit et effestucando resignavit, presentium testimonio litterarum.
	Datum anno Domini M^o CCC^mo vicesimo, dominica post festum assumptionis beate Marie virginis.
2.	R. 1248, f. 180v.-181: Dominus Iacobus Wolphardi, presbiter, Adrianus Pryem, filius quondam Priami, tamquam maritus legitimus ut dicebat Katherine sue uxoris, filie naturalis dicti quondam Wolphardi, Adrianus et Iohanna eius soror, liberi dictorum Adriani et Katherine coniugum, necnon dicta Katherina cum eodem Adriano eius marito tamquam cum tutore, Daniel de Gewanden, filius quondam Egidii de Gewanden, Walterus de Gewanden, filius quondam Willelmi de Gewanden, Iacobus vanden Merendonck, filius quondam Henrici vanden Merendonck, ab eodem et Elisabeth eius uxoris, filie quondam Iohannis de Gewanden senioris pariter genitus, Godefridus vanden Broeck, relictus quondam Mechteldis sue uxoris, filie dicti quondam Iohannis de Gewanden, pro se et Iohanne vanden Broeck tamquam marito et tutore legitimo Connegondis sue uxoris, filie quondam Iohannis de Gewanden, filii dicti quondam Iohannis de Gewanden, Hermannus die Momber, filius quondam Bartholomee^?, tamquam maritus et tutor legitimus ut dicebat Agnetis sue uxoris, filie dictorum Godefridi et quondam Mechteldis, Iacobus de Gheel, filius quondam Arnoldi de Gheel Gielen soen, magister Arnoldus Doerneman cirurgicus tamquam relictus quondam Ide sue uxoris, filie dicti quondam Arnoldi de Gheel, et Gerardus filius quondam Arnoldi Yngrami Pangelaert de Megen tamquam maritus et tutor legitimus ut dicebat Connegondis sue uxoris et Iohannes filius quondam Heymerici Jans soen tamquam maritus et tutor legitimus ut dicebat Iohanne sue uxoris, filiarum dicti quondam Arnoldi de Gheel, videlicet dictus Gerardus filius quondam Arnoldi Ingrami pro se et pro Aleyde filia dicti quondam Arnoldi de Gheel, et Herbertus Hals, filius quondam Rodolphi tamquam maritus et tutor legitimus ut dicebat Eve sue uxoris, filie quondam Gerardi de Mulsel, pro se ipso et pro Iohanne de Mulsel, filio dicti quondam Gerardi de Mulsel, et Gerlaco de Rijswijck, sororio eiusdem Iohannis, cum tutore, domum et aream sitam in Buscoducis in vico Hijnthamensi ultra aquam, que quondam fuerat Henrici de Velpe, soceri Iohannis Blanden mercatoris, cum via ad dictam domum et aream spectante et cum omnibus attinentiis quibus dictus Iohannes dictam domum et aream alias possidebat, venditas Iacobo filio quondam Iacobi Aven soen senioris a Iohanne Blanden predicto, prout in litteris, et que domus et area cum via et attinentiis suis pretactis nunc domus, area et ortus esse dinoscitur et siti sunt ibidem inter hereditatem domini Iohannis de Best, presbiteri, ex uno et inter hereditatem Maio-

Bezitters:

Hendrik van Velp
zijn schoonzoon Jan Blanden 1320.08.17 »
Jacob Jacobsz. Aven
zijn erfgenamen 1479.03.26 »
de predikheren